توسعه وب در حوزه سلامت و پزشکی

مقدمه: توسعه وب در حوزه سلامت و پزشکی یکی از مهم ترین روندهای تحول دیجیتال در دهه های اخیر به شمار می رود. با رشد فناوری های نوین و افزایش دسترسی به اینترنت، بسترهای وب توانسته اند نقش کلیدی در بهبود کیفیت خدمات درمانی و ارتقای سلامت عمومی ایفا کنند. از سیستم های نوبت دهی آنلاین گرفته تا پرونده های سلامت الکترونیکی و مشاوره های پزشکی از راه دور، همگی بخشی از این تحول گسترده هستند که هدف آن بهبود تجربه بیماران و افزایش کارایی مراکز درمانی می باشد.

در سال های اخیر، توسعه وب در حوزه سلامت و پزشکی به عنوان ابزاری راهبردی برای دسترسی سریع و مطمئن به اطلاعات پزشکی، ارتباط موثر بین بیماران و پزشکان، و حتی مدیریت بیماری های مزمن شناخته شده است. استفاده از وب سایت های تخصصی، اپلیکیشن های مبتنی بر وب و پلتفرم های تعامل آنلاین، امکان خدمات رسانی ۲۴ ساعته را فراهم کرده و موجب کاهش بار فیزیکی بر مراکز درمانی شده است. این روند نوآورانه نه تنها به ارتقای سطح آگاهی عمومی کمک کرده، بلکه راه را برای آینده ای هوشمندتر در حوزه سلامت هموار کرده است.

درواقع توسعه وب، در خط مقدم انقلاب دیجیتال در حوزه سلامت قرار دارد. بیشتر نرم ‌افزارهای پزشکی مدرن که از طریق مرورگرها و اپلیکیشن ‌های موبایل قابل دسترسی هستند، بر پایه این تکنولوژی ساخته شده اند.

وقتی یک وب‌ سایت پزشکی طراحی می کنید، مهم ‌ترین نگرانی ‌های شما باید شامل رعایت قوانین HIPAA، قابلیت گسترش، طراحی متمرکز بر کاربر و قابلیت تعامل ‌پذیری و ارتباط بین سیستم ها باشد.

اولویت دادن به رعایت قوانین HIPAA در توسعه وب ‌سایت ‌های حوزه سلامت، امنیت اطلاعات بیماران را تضمین می‌ کند و قابلیت تعامل‌ پذیری و ارتباط بی ‌وقفه میان خدمات پزشکی مختلف را تقویت کرده و به ارائه بهتر مراقبت‌ های پزشکی و بهداشتی کمک می ‌کند.

مطلب پیشنهادی: دیجیتال مارکتینگ پزشکی

چرا شما به توسعه وب در حوزه سلامت نیاز دارید؟

پاندومی COVID-19 به همه ما یک درس ارزشمند آموخت. اگر حضور آنلاین نداشته نباشید و کسب ‌و کارتان نتواند به صورت آنلاین به مشتریان خدمات ارائه دهد، از میدان رقابت خارج شده ‌اید. بدین صورت، بسیاری از کسب‌ و کارهای حوزه سلامت نیز مجبور شدند این موضوع را به سختی یاد بگیرند.

بنابراین امروزه دیگر سؤال این نیست که چرا باید در حوزه سلامت، وب ‌سایت یا نرم ‌افزار طراحی کرد، بلکه سؤال این است که چطور این کار را انجام دهیم. کلینیک ‌ها، بیمارستان ‌ها، مطب ‌های خصوصی، بیمه‌ گران و دیگر نهادهای فعال در حوزه سلامت، نرم ‌افزار های وب را برای اهداف زیر می ‌سازند:

• دسترسی مؤثر به مخاطبان هدف در مقیاس گسترده
• بهینه‌ سازی فرآیند‌های کاری داخلی و کاهش هزینه‌ ها
• ارائه نتایج درمانی بهتر برای بیماران
• ارائه خدمات بهداشتی/ بیمه ‌ای نوآورانه و مقرون به صرفه ‌تر
• تقویت برند
• مدیریت و انجام آزمایش ‌های بالینی گسترده

در دوران سلامت دیجیتال، طراحی وب ‌سایت ها و توسعه اپلیکیشن ‌های پزشکی، بخش های کلیدی یک استراتژی جامع برای نرم‌ افزارهای تحت وب در حوزه سلامت هستند. این عناصر نقش بسیار مهمی در ارتقاء تعامل بیماران، ساده ‌سازی فعالیت های کلینیک یا مطب و بهبود کارایی یک مرکز درمانی ایفا می کنند.

و این ‌ها تنها چند مورد ابتدایی هستند. اگر به توسعه وب سایت پزشکی فکر می‌ کنید، مطمئناً اهداف تجاری روشنی دارید که ممکن است فراتر از فهرست بالا باشند.

مطلب پیشنهادی: ابزارهای طراحی سایت پزشکی ضروری

انواع توسعه وب در حوزه سلامت

اولین چیزی که با شنیدن صحبت در مورد توسعه وب به ذهنتان می ‌رسد چیست؟ یک وب‌ سایت، درست است؟ پس، شما می‌ توانید یک سایت برای خودتان طراحی کنید، تمام خدماتتان را فهرست کنید، گزینه ‌های پرداخت را اضافه کنید و سایر موارد مشابه.

اما وب سایت ‌ها چیزی نیستند که مردم را در مورد توسعه وب، هیجان‌ زده کنند. در نهایت، داشتن یک وب ‌سایت در دنیای امروزی تقریباً جزو مسائل پیش پا افتاده است مثل داشتن یک کارت ویزیت ده سال پیش.

مطمئناً موافقید که یک وب اپلیکیشن (که در مرورگر شما کار می ‌کند)، مانند Zoom یا Gmail، وقتی در حوزه سلامت به کار گرفته شود، می‌ تواند خیلی موثرتر و موفق تر از یک وب ‌سایت عمل کند. بنابراین ساخت یک وب ‌سایت پزشکی، فقط یکی از گزینه ها است.

توسعه وب در حوزه سلامت یعنی:

• توسعه وب ‌سایت پزشکی
• توسعه وب اپلیکیشن پزشکی

اگر یک اپلیکیشن موبایل معمولی در حوزه پزشکی را تجزیه و تحلیل کنید، متوجه خواهید شد که در آن از فناوری وب استفاده شده است. این اپلیکیشن ‌های پزشکی هنوز نیاز به اتصال به سرورهای ابری برای همگام‌ سازی داده‌ ها دارند. و زمانی که اتصال به ابر برقرار می ‌شود، پس توسعه وب نیاز است.

نوع دیگری از توسعه وب در حوزه سلامت وجود دارد که نه وب ‌سایت است، نه اپلیکیشن ‌های مبتنی بر مرورگر و نه بخشی از اپلیکیشن ‌های موبایل، بلکه خدمات مبتنی بر API است. آن‌ ها را می ‌توان به عنوان یک لایه فنی در نظر گرفت که بین اپلیکیشن موبایل یا وب شما قرار می ‌گیرد تا برخی از عملکردها را به‌ طور پیش فرض فعال کند.

مثال خوبی از این نوع ، Plaid API  است. شما به این سرویس نیاز دارید تا به ‌طور امن به حساب ‌های بانکی مشتریان متصل شوید، اما خود Plaid هیچ رابط کاربری پیش ‌فرض و اپلیکیشنی که همه بتوانند از آن استفاده کنند، ندارد. آن ‌ها فقط یک API دارند که توسعه‌ دهندگان وب در حوزه سلامت، هنگام ساخت یک وب ‌سایت پزشکی از آن استفاده می‌ کنند.

مطلب پیشنهادی: برترین ویژگی های وب سایت پزشکی

در حوزه سلامت، انواع مختلفی از API وجود دارد. این‌ API  ها معمولاً مربوط به ارائه داده‌ های خاص پزشکی و ابزارهایی برای مدیریت آن‌ ها هستند.

برای جمع ‌بندی، توسعه وب در حوزه سلامت، شامل موارد زیر است:

• وب‌ سایت ‌ها (بدون پردازش داده، عمدتاً یک کانال بازاریابی دیجیتال)
• اپلیکیشن‌ های مبتنی بر مرورگر (مانند پرونده های سلامت الکترونیک و غیره)
• تمامی اپلیکیشن ‌ها (موبایل یا دسکتاپ) با اتصال به فضای ابری
• API ها (شامل یکپارچه سازی با API های شخص ثالث)

در این مقاله، بیشتر به همه‌ ی موارد فهرست بالا تمرکز خواهیم کرد به جز وب‌ سایت‌ های پزشکی، صرفاً به این دلیل که ما علاقه زیادی به کار روی اپلیکیشن‌ ها داریم. وب ‌سایت ‌هایی که همراه با اپلیکیشن نباشند، چیزی نیستند که صبح ‌ها ما را با انگیزه از خواب بیدار کنند! پس زمانی که از وب‌ سایت‌ ها نام می ‌بریم، منظور وب اپلیکیشن ‌ها است (سایت ‌هایی که داده‌ ها را پردازش می ‌کنند، معمولاً کاری فراتر از ارائه اطلاعات انجام می ‌دهند.)

در حالی که تمرکز اصلی بر توسعه اپلیکیشن است، نباید اهمیت توسعه وب ‌سایت‌ های پزشکی و وب اپلیکیشن ‌ها برای کسب ‌و کارهای حوزه سلامت را نادیده گرفت. این پلتفرم ‌ها اغلب به عنوان نقطه اصلی تعامل برای بیماران عمل می‌ کنند و بنابراین، وب اپلیکیشن ‌های پزشکی، بخش حیاتی از استراتژی جامع دیجیتال سلامت به حساب می ‌آیند.

مطلب پیشنهادی: چگونه یک سایت پزشکی طراحی کنیم؟

ترندهای توسعه وب در حوزه سلامت

چه چیزی در توسعه وب برای حوزه سلامت، ترند شده است؟ طراحی یک وب‌ سایت حرفه ای و درجه یک برای بیمارستان، یک عامل مهم در ایجاد یک حضور آنلاین قوی است و بخش جدایی ‌ناپذیر از روندهای جدید توسعه وب در حوزه سلامت به شمار می‌ رود. این وب ‌سایت ‌ها در واقع نقش «دروازه ورود دیجیتال» را برای بیمارستان ایفا می ‌کنند، جایی که بیماران تجربه ای راحت و بی ‌دردسر دارند و خدمات نوآورانه بیمارستان نیز به خوبی نمایش داده می شود.

بر اساس تجربه ما در حوزه سلامت، کسب‌ و کارها به دنبال محصولات و خدمات زیر هستند:

• سیستم ‌های مدیریت بیماران از راه دور
• پردازش داده‌ با یادگیری ماشین برای اهداف مختلف: مانند بررسی و پردازش درخواست ‌های بیمه، ‌تشخیص اولیه بیماری و موارد دیگر
• درگاه ‌های کمک کننده به بیماران به منظور مشاهده اطلاعات پزشکی و نوبت گیری توسط خود بیمار
• مدیریت آزمایش ‌های بالینی
• تأمین نیروی انسانی به اساس نیاز لحظه ای
• تجارت الکترونیک پزشکی
• ردیاب ‌های علائم بیماری
• تعامل با حسگرهای پزشکی همچون فشارسنج ها یا ساعت های هوشمند برای جمع آوری داده های بیماران
• ادغام یا ساخت اختصاصی پرونده های الکترونیکی سلامت
• چت ‌بات‌ های گفتگو محور سلامت روان

ارائه چنین محصولات نوآورانه ای، نیازمند تخصص در زمینه‌ هایی مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، اینترنت اشیاء پزشکی، پردازش زبان طبیعی و رابط ‌های صوتی است. ما همچنان در حال بررسی و کشف راه‌ هایی برای استفاده از فناوری بلاک‌ چین جهت تمرکز زدایی مؤثر و کاربردی از نظام سلامت هستیم.

مطلب پیشنهادی: استراتژی های دیجیتال مارکتینگ برای پزشکان 2024

بر اساس آنچه در حوزه بهداشت و درمان در سال ۲۰۲۴ و فراتر از آن رخ داده است:

یکی از هیجان ‌انگیزترین پیشرفت ‌ها، ادغام هوش مصنوعی با وب اپلیکیشن ها است. توانایی هوش مصنوعی در تحلیل حجم زیادی از داده‌ ها و یادگیری از آن ‌ها، امکان پیش ‌بینی‌ ها و تصمیم‌ گیری ‌های دقیق ‌تری را فراهم می‌ کند. این موضوع به ‌ویژه در حوزه بهداشت و درمان بسیار مفید است، جایی که هوش مصنوعی می‌ تواند در مواردی مانند پیش ‌بینی شیوع بیماری ‌ها تا شخصی ‌سازی مراقبت ‌های درمانی برای هر بیمار نقش آفرینی کند.

علاوه بر این، ساده سازی رابط کاربری برای تعامل ساده ‌تر کاربران نیز در حال گسترش است. استفاده از ربات‌ های هوش مصنوعی یا دستیارهای دیجیتال که کاربران را در مسیر استفاده از خدمات، راهنمایی می‌ کنند، نه تنها تجربه کاربری را بهبود می ‌بخشد بلکه بار کاری کادر درمانی را نیز کاهش می ‌دهد.

در ادامه برخی دیگر از روندهای قابل توجه در توسعه وب اپلیکیشن ها در حوزه بهداشت و درمان آورده شده است:

• مراقبت مجازی: با گسترش دورکاری و الزامات فاصله‌ گذاری اجتماعی، پزشکی از راه دور (تل ‌مدیسین) اهمیت بیشتری پیدا کرده است. مشاوره ‌های آنلاین و سیستم‌ های نظارت بر بیماران از راه دور، به ارائه ‌دهندگان خدمات بهداشتی این امکان را می ‌دهند که به بیماران در هر جایی که باشند دسترسی داشته باشند.
• رایانش ابری: فضای ابری، محیطی انعطاف ‌پذیر، مقیاس‌ پذیر و ایمن برای ذخیره ‌سازی و دسترسی به اطلاعات بیماران فراهم می ‌آورد. همچنین، همکاری هم‌ زمان میان متخصصان حوزه سلامت را نیز پشتیبانی می ‌نماید.
• کلان داده: استفاده از کلان داده در حوزه سلامت می ‌تواند به بهبود نتایج درمانی بیماران، ارتقای تحقیقات و کاهش هزینه ‌ها کمک کند. این فناوری قادر است روندها را شناسایی کند، گسترش بیماری ‌ها را دنبال کند و در تحلیل‌ های پیش ‌بینی ‌کننده نقش موثری ایفا نماید.
• واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR): از واقعیت افزوده و واقعیت مجازی برای آموزش متخصصان پزشکی، کمک به تشخیص بیماری ها و ارائه روش ‌های نوین درمان بیماران استفاده می ‌شود.
• اینترنت اشیای پزشکی (IoMT): دستگاه‌ های متصل به اینترنت اشیاء مانند مانیتورهای پوشیدنی و تجهیزات پزشکی هوشمند می ‌توانند داده ‌های ارزشمندی جمع ‌آوری کنند، بازخورد آنی ارائه دهند و مراقبت از بیماران را بهبود بخشند.

وقتی به آینده توسعه وب اپلیکیشن ها در حوزه سلامت نگاه می ‌کنیم، به‌ وضوح مشخص است که این حوزه سرشار از پتانسیل و فرصت‌ های نوآورانه است. اما در میان تمام هیاهو و هیجان پیرامون فناوری ‌های جدید، بسیار مهم است که تفاوت میان تبلیغات و عملی بودن این فناوری‌ ها را تشخیص دهیم. ارزش واقعی در آن نیست که صرفاً به خاطر نو بودن، فناوری را به کار بگیریم، بلکه باید از این پیشرفت‌ ها به گونه‌ ای بهره ببریم که به بهبود ملموس مراقبت از بیماران منجر شود.

مطلب پیشنهادی: دیجیتال مارکتینگ

در اساس کار ما، تعهدی عمیق وجود دارد: ساخت راهکارهایی در حوزه سلامت که واقعاً تحول‌آفرین باشند، راهکارهایی که نحوه ارائه خدمات درمانی را دگرگون کرده و استانداردهای جدیدی را در این حوزه تعریف کنند. چرا که در نهایت، هدف ما صرفاً پیشگام بودن در فناوری نیست، بلکه ایجاد تغییری واقعی و تأثیرگذار در زندگی مردم است.

دستورالعمل ‌های توسعه وب در حوزه سلامت

وقتی قصد دارید یک وب‌ سایت در حوزه سلامت، طراحی و راه‌ اندازی کنید، چند نکته کلیدی وجود دارد که باید به آن‌ ها توجه ویژه داشته باشید تا هم به اهداف بازگشت سرمایه (ROI) خود برسید و هم از نظر قانونی و فنی، مطابق با الزامات باشید:

تطابق و امنیت

اپلیکیشن های حوزه سلامت، با اطلاعات پزشکی و بهداشتی محافظت ‌شده (PHI) سر و کار دارند، بنابراین باید امنیت را جدی ‌تر از همیشه در نظر بگیرید. اگر می ‌خواهید از داده ‌های حساس بیماران به‌ درستی محافظت کنید، مقررات HIPAA و HITECH Act دو نگرانی عمده شما خواهند بود.

با انتخاب یک ارائه‌ دهنده خدمات ابری مطابق با HIPAA مانند AWS، Google یا Microsoft شروع کنید و تمام تدابیر امنیتی ممکن را با تیم توسعه خود مورد بحث قرار دهید، از جمله:

• رمزگذاری داده ‌ها در حالت استراحت و در حال انتقال
• استفاده از ارتباطات امن
• مدیریت حقوق دسترسی
• انقضای جلسه های فعال

دسترسی ‌پذیری

توسعه وب ‌سایت، برای پزشکان یک زمینه تخصصی است که به درک دقیق نیازها و فرآیندهای کاری منحصر به فرد پزشکان متخصص و بیماران نیاز دارد. پروژه ‌های موفق در این زمینه نه تنها کارایی فعالیت ‌های پزشکی را بهبود می ‌بخشند، بلکه مراقبت از بیماران و رضایت آن ها را نیز ارتقا می ‌دهند.

امروزه هر وب‌ سایتی باید دارای ویژگی ‌های داخلی برای پشتیبانی از افراد با نیازهای ویژه باشد. و هنگامی که صحبت از وب اپلیکیشن ها در حوزه سلامت و بهداشت و درمان می ‌شود، رعایت دستورالعمل ‌های دسترسی‌ به اطلاعات بسیار حیاتی است.

استانداردهای دسترسی W3C،  شامل روش‌ هایی برای ارائه محتوای وب و مشخصات فنی هستند. بنابراین، شما باید این استانداردها را قبل از شروع توسعه وب بررسی کنید.

طراحی متمرکز بر مشتری

در طراحی وب‌ سایت ‌های حوزه سلامت و توسعه اپلیکیشن ‌ها، بهترین شیوه ‌ها بر تمرکز بر طراحی کاربر محور، امنیت داده ‌ها و تعامل‌ پذیری تأکید دارند، که همه این ‌ها برای ارائه تجربه ‌ای یکپارچه، ایمن و کارآمد برای بیماران ضروری هستند.

مشتریان شما (بیماران یا ارائه ‌دهندگان خدمات درمانی) و نیازهایشان، ارکان اصلی اپلیکیشن آنلاین شما هستند. تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) نرم ‌افزار باید با روال ‌های روزانه آن ها سازگار باشد. در این صورت می ‌توانید تجربه ‌ای روان برای کاربران فراهم کنید و انتظار پذیرش بالایی داشته باشید.

تعامل ‌پذیری

پلتفرم‌ های دیجیتال امروزی در خلأ وجود ندارند. آن ها باید قادر به تبادل داده با دیگر سرویس ‌ها مانند سیستم ‌های EHR یا  APIهای حوزه سلامت باشند. معماری وب اپلیکیشن شما باید به گونه ای باشد که مکانیزم‌ هایی برای دریافت داده از منابع خارجی و ارسال اطلاعات به سیستم ‌های دیگر از طریق  APIها فراهم کند.

مطلب پیشنهادی: تفاوت دیجیتال مارکتینگ و سئو

واکنش‌ گرایی

مقیاس ‌بندی رابط کاربری وب، صرف‌ نظر از اندازه صفحه ‌نمایش و دستگاه ‌های پزشکی که بر روی آن استفاده می‌ شود، برای موفقیت وب اپلیکیشن در حوزه سلامت بسیار حیاتی است.

ما می‌ توانیم از آمازون خرید کنیم، چه با لپ ‌تاپ، گوشی هوشمند یا تبلت. همین امر برای وب شما نیز صدق می ‌کند.

تصویرسازی داده‌ ها

در نهایت، همان طور که می ‌دانید، نرم ‌افزارهای حوزه سلامت همواره با داده ‌ها سر و کار دارند. بنابراین، تصویرسازی داده ‌ها اغلب برای توسعه وب در حوزه سلامت، حیاتی می‌ شود.

بهترین شیوه ‌های طراحی و تجربه کاربری برای وب اپلیکیشن ‌های حوزه سلامت

تجربه کاربری (UX) و طراحی در توسعه وب ‌سایت ‌های کلینیکی از اهمیت بالایی برخوردارند. یک اپلیکیشن با طراحی مناسب می‌ تواند به طور قابل توجهی تعامل و رضایت بیماران را افزایش دهد.

در این عصر دیجیتال، وب‌ سایت های حوزه سلامت احتمالاً بر روی طیف وسیعی از دستگاه‌ ها با اندازه‌ ها و قابلیت‌ های متفاوت نمایش داده می ‌شوند. برخی کاربران از طریق لمس صفحه نمایش (تاچ ‌اسکرین) در سایت شما جابجا می شوند، در حالی که برخی دیگر از موس و کیبورد استفاده می‌ کنند. ممکن است سایت شما بر روی گوشی ‌های هوشمند، صفحه نمایش ‌های بزرگ دسکتاپ، تبلت‌ ها و حتی ساعت ‌های هوشمند مشاهده شود. این مسأله چه تأثیری بر طراحی رابط کاربری اپلیکیشن ‌های حوزه سلامت دارد؟

این تنوع در شیوه های تعامل با کاربران، نیازمند رویکردی دقیق در طراحی است، به ‌ویژه از نظر واکنش ‌گرا بودن (responsiveness) و کنترل ‌ها، که باید به‌ گونه ‌ای تنظیم شوند که در تمامی دستگاه‌ ها به‌ خوبی کار کنند. این موضوع به آن معنا نیست که همه قابلیت‌ ها باید به ‌طور کامل در تمامی دستگاه‌ ها قابل استفاده باشند، بدیهی است که یک دسکتاپ با ماوس و صفحه‌ کلید ممکن است امکانات بیشتری ارائه دهد. با این حال، نکته کلیدی این است که عملکردهای اصلی باید در تمام پلتفرم ‌ها در دسترس و کاربرپسند باقی بمانند.

مطلب پیشنهادی: ابزارهای دیجیتال مارکتینگ مقرون ‌به ‌صرفه برای کسب ‌و کارهای کوچک

بهترین شیوه ‌ها برای طراحی UX/UI در حوزه سلامت

هنگام طراحی یک وب اپلیکیشن در حوزه سلامت، رعایت نکات زیر به ‌عنوان بهترین شیوه ‌ها توصیه می ‌شود:

• دسترس‌ پذیری: (Accessibility) اطمینان حاصل کنید که اپلیکیشن شما برای همه کاربران، از جمله افراد دارای معلولیت، قابل استفاده باشد. این موضوع می‌ تواند شامل ارائه متن جایگزین برای تصاویر یا استفاده از رنگ ‌هایی باشد که برای کاربران کوررنگ نیز قابل خواندن باشند.
• ناوبری واضح : (Clear Navigation) یافتن اطلاعات مورد نیاز را برای کاربران آسان کنید. این موضوع ممکن است از طریق منویی سازمان‌ یافته، برچسب ‌های واضح یا یک قابلیت جست ‌و جوی قدرتمند محقق شود.
• خوانایی : (Readability) از زبان ساده و واضح استفاده کنید که برای مخاطب قابل درک باشد. تا حد امکان از به کار بردن اصطلاحات تخصصی یا نامفهوم پرهیز کنید.
• طراحی شهودی : (Intuitive Design) اپلیکیشن باید قابلیت استفاده آسانی داشته باشد. کاربران نباید حدس بزنند که قدم بعدی چیست.
• امنیت در رابط کاربری : (Security in UI) اقدامات امنیتی در طراحی رابط کاربری را در نظر بگیرید تا نقش ‌های کاربری به‌ گونه ‌ای تنظیم شوند که اطلاعات حساس پزشکی (PHI) تنها در اختیار افراد مجاز قرار گیرند.

در حوزه سلامت، طراحی دارای چالشی خاص است: یافتن تعادل بین طراحی مصرفی که بیماران و پزشکان به آن عادت کرده ‌اند (مانند آمازون یا جیمیل) و طراحی سنتی نرم ‌افزارهای قدیمی بیمارستان ‌ها. در این جا چند نکته برای در نظر گرفتن وجود دارد:

آشنایی: کاربران معمولاً به سمت و سوی رابط ‌هایی جذب می‌ شوند که برایشان آشنا هستند. استفاده از طراحی مصرف‌ محور می ‌تواند به کاربران کمک کند تا سریع ‌تر با اپلیکیشن شما سازگار شوند.

سادگی : طراحی ‌های مصرف محور معمولاً ساده و شهودی هستند. الگوبرداری از این سادگی در وب اپلیکیشن ‌های حوزه سلامت می ‌تواند به افزایش رضایت کاربران منجر شود.

کارآمدی :اپلیکیشن‌ های مصرف محور موفق، معمولاً وظایف را به شکلی بهینه انجام می ‌دهند، تعداد کلیک‌ ها را کاهش داده و زمان بارگذاری را کوتاه می ‌کنند. بهره‌ گیری از این کارآمدی‌ ها می ‌تواند تجربه کاربری در اپلیکیشن ‌های سلامت را بهبود بخشد.

با توجه به این ملاحظات، پیشنهاد می ‌شود در طراحی وب ‌سایت برای پزشکان، به سمت طراحی مصرف ‌محور متمایل شوید؛ چرا که این نوع طراحی همه ‌جا رایج است و تجربه‌ ای کاربرپسند فراهم می ‌آورد. به ‌هنگام ورود به بحث توسعه اجزای وب ‌سایت ‌های سلامت، به خاطر داشته باشید که طراحی خوب صرفاً به زیبایی ظاهری محدود نمی‌ شود—بلکه به معنای ایجاد یک مسیر یکپارچه و شهودی برای هر کاربر، صرف ‌نظر از دستگاه یا نقش اوست.

چه در حال طراحی وب‌ سایت دیجیتال سلامت باشید و چه در حال توسعه وب‌ سایت پزشکی برای موبایل، این اصول ثابت باقی می ‌مانند و زیربنای یک اپلیکیشن موفق و کاربر محور را تشکیل می ‌دهند.

مطلب پیشنهادی: هزینه دیجیتال مارکتینگ: عوامل تاثیرگذار و انواع قیمت گذاری

بهینه‌ سازی مبتنی بر موبایل: پیشرو بودن در مسیر تحول

یادتان هست زمانی تلفن ‌های همراه فقط برای تماس گرفتن استفاده می ‌شدند؟ آن دوران مدت ‌ها است که به پایان رسیده. امروزه، گوشی ‌های هوشمند مانند رایانه ‌های کوچکی هستند که می ‌توانند تقریباً هر کاری را که یک کامپیوتر انجام می ‌دهد (و حتی بیشتر) انجام دهند. به همین دلیل، زمانی که می ‌دانیم وب اپلیکیشن ما بیشتر در دستگاه‌ های موبایل استفاده خواهد شد، بهینه‌ سازی بر اساس موبایل به یک اولویت تبدیل می ‌شود.

طراحی مبتنی بر موبایل (Mobile-first) به ‌معنای محدود کردن امکانات دسکتاپ برای جا شدن در یک صفحه کوچک نیست—بلکه به معنای بازنگری کامل تجربه کاربری از پایه و اساس است. این رویکرد، درک این نکته است که محدودیت ‌های موبایل در واقع فرصت ‌هایی برای نوآوری هستند. چنین دیدگاهی به طراحان این امکان را می ‌دهد که تجربه ‌ای یکپارچه در تمام دستگاه‌ ها ارائه دهند، به‌ گونه ‌ای که بیماران و پزشکان بتوانند به اطلاعات یکسان دسترسی داشته و وظایف مشابهی را صرف ‌نظر از نحوه تعامل با اپلیکیشن انجام دهند.

در ادامه، با برخی از اصول کلیدی طراحی مبتنی بر موبایل آشنا می ‌شویم که می ‌توانند اپلیکیشن سلامت محور شما را متمایز کنند:

• محتوا را اولویت ‌بندی کنید: در صفحه‌ های موبایل، فضا محدود است؛ به همین دلیل تمرکز بر مهم ‌ترین اطلاعات بسیار حیاتی است. محتوای خود را بر اساس نیازهای کاربران اولویت‌ بندی کنید و مطمئن شوید اطلاعات حیاتی به ‌راحتی قابل دسترسی هستند.
• طراحی سازگار با لمس: در دستگاه‌ های موبایل، انگشت جایگزین ماوس می‌ شود. بنابراین، عناصر طراحی مانند آیکون‌ های شبکه‌ های اجتماعی یا اطلاعات تماس باید به ‌اندازه‌ ای بزرگ باشند که به ‌راحتی قابل لمس باشند، و بین آن‌ ها فضای کافی وجود داشته باشد تا از لمس ‌های اشتباهی جلوگیری شود.
• بهینه ‌سازی سرعت: کاربران موبایل انتظار دارند صفحات به ‌سرعت بارگذاری شوند—هر ثانیه برای آن ها اهمیت دارد. برای افزایش سرعت سایت، تصاویر را فشرده‌ سازی کنید، کدها را مینیمایز کرده و از کش مرورگر استفاده کنید.
• عملکرد آفلاین: کاربران موبایل همیشه به اینترنت دسترسی ندارند. آیا اپلیکیشن شما در حالت آفلاین نیز کارایی دارد؟ افزودن قابلیت‌ های آفلاین به طراحی می‌ تواند تجربه کاربری را به‌ طور قابل توجهی بهبود بخشد.
• سازگاری با جهت نمایش: دستگاه ‌های موبایل ممکن است در حالت عمودی یا افقی استفاده شوند. طراحی شما باید در هر دو حالت عملکرد مناسبی داشته باشد.

در نظر داشته باشید که در دنیای وب اپلیکیشن‌ های حوزه سلامت، پیشرو بودن اهمیت زیادی دارد. چه در زمینه تطابق با مقررات، چه در یکپارچه‌ سازی با سایر سیستم‌ ها یا بهینه‌ سازی برای موبایل، درست انجام دادن این موارد می ‌تواند اپلیکیشن شما را از سایر رقبا متمایز کند.

اجزای توسعه وب ‌سایت حوزه سلامت

حال بیایید نگاهی بیندازیم به این ‌که وقتی از توسعه‌ دهندگان خود می ‌خواهید یک اپلیکیشن آنلاین برای حوزه سلامت ایجاد کنند، دقیقاً روی چه بخش ‌هایی کار خواهند کرد. برای بسیاری از ما، دانستن این که «کدی نوشته می‌ شود» کافی است، اما واقعاً توسعه ‌دهندگان روی چه چیزهایی تمرکز می ‌کنند؟

ظاهر و پشت صحنه اپلیکیشن شما

برای یادآوری، شرکت‌ های نرم ‌افزاری همیشه از توسعه ظاهری (Front-end) و پشت  صحنه (Back end) صحبت می‌ کنند:

• Front-end، تمام چیزی است که کاربران شما روی صفحه نمایش با آن تعامل دارند.
• Back end، شامل تمام چیزهایی است که در پشت صحنه داده ‌ها را پردازش، انتقال و ذخیره می ‌کنند.

بنابراین، ساخت Front end، شامل طراحی و کدنویسی رابط ‌های کاربری است که برای مرورگرها قابل استفاده و کاربرپسند باشند. با این حال، شما می ‌توانید یک وب اپلیکیشن پیشرفته (PWA) نیز طراحی کنید که روی تلفن ‌های همراه کار کند (حتی به ‌صورت آفلاین) و با فناوری ‌های وب ساخته شده باشد.

در مورد Back end، توسعه‌ دهندگان وظیفه دارند سرورها و پایگاه‌ داده‌ ها را راه ‌اندازی کنند، API بسازند، به API های خارجی متصل شوند، گاهی استخرهای داده (Data Lake) ایجاد کنند و منطق ‌های لازم برای پردازش داده ‌های اپلیکیشن را کدنویسی نمایند.

در دنیای توسعه وب در حوزه فناوری سلامت، ساخت یک اپلیکیشن پزشکی روان و شهودی تنها به کدنویسی محدود نمی ‌شود؛ بلکه نیازمند درک و پاسخ‌ گویی به نیازها و چالش‌ های منحصر به ‌فرد صنعت سلامت است، مانند رعایت استانداردهای داده.

مطلب پیشنهادی: انواع کمپین های دیجیتال مارکتینگ

استانداردهای داده

از آن جایی که اپلیکیشن‌ های حوزه سلامت با مجموعه‌ های عظیمی از داده‌ ها سر و کار دارند که باید قابل تبادل باشند، ساخت یک وب‌ سایت در حوزه سلامت نیازمند رعایت استانداردهای خاص داده در صنعت سلامت است؛ به ‌عنوان مثال، استانداردهای HL7، FHIR، USCDI و DICOM، و سایر استانداردهای مشابه.

پیچ و خم پیمایش: استانداردهای رعایت مقررات و امنیت

شما در حال توسعه یک وب اپلیکیشن در حوزه سلامت هستید. طراحی مدرن، ویژگی ‌های شهودی و یکپارچگی بی ‌نقص را دارید. اما امنیت چه؟ آیا مطمئن هستید که اپلیکیشن شما می ‌تواند در برابر حملات سایبری مقاومت کند؟ و آیا اطمینان دارید که تمام استانداردهای لازم برای رعایت قوانین و مقررات را رعایت کرده ‌اید؟

واقعیت این است که وب اپلیکیشن‌ های حوزه سلامت با داده‌ های بسیار حساسی سر و کار دارند. این موضوع باعث می ‌شود که رعایت مقررات و امنیت نه تنها مهم، بلکه کاملاً حیاتی باشند. این مثل داشتن یک گاو صندوق پیشرفته و پر از الماس است—شما نمی ‌خواهید درب آن را باز بگذارید، درست است؟

بیایید در مورد HIPAA (در ایالات متحده) و GDPR (در اروپا) صحبت کنیم. این‌ ها تنها اختصارات نیستند؛ بلکه استانداردهای طلایی برای محافظت از داده‌ های حساس بیماران هستند. اگر اپلیکیشن شما این الزامات را رعایت نکند، ممکن است با جریمه ‌های سنگین روبه ‌رو شوید—و این را فراموش نکنید که آسیب به شهرت شما نیز می‌ تواند جبران‌ ناپذیر باشد.

• رعایت مقررات HIPAA: درواقع HIPAA را می ‌توان به ‌عنوان نگهبان داده ‌های بیماران در ایالات متحده در نظر گرفت. این قانون استانداردهایی برای حفاظت از اطلاعات حساس تعیین می‌ کند و ایجاب می ‌کند که تدابیر امنیتی فیزیکی، شبکه ‌ای و فرآیندی به ‌طور کامل پیاده ‌سازی شوند.
• رعایت مقررات GDPR: مقررارت GDPR پاسخ اروپا به حریم خصوصی داده‌ ها است. مانند یک دژ محکم، داده ‌های شهروندان اتحادیه اروپا را محافظت می ‌کند و از رمزنگاری قوی، حفظ حریم خصوصی داده ‌ها، انجام حسابرسی ‌های منظم و برنامه‌ های اضطراری برای مواقع نقض داده ‌ها پشتیبانی می کند.

حالا بیایید وارد جزئیات شویم. در این جا برخی از بهترین شیوه ‌ها برای اطمینان از امنیت وب اپلیکیشن سلامت شما مانند  Fort Knoxآورده شده است:

• رمزنگاری: داده‌ ها را هم در حالت ذخیره و هم در حال انتقال، رمزنگاری کنید. این مانند تبدیل داده ‌ها به یک کد مخفی است که فقط کاربران مجاز می ‌توانند آن را بخوانند.
• خروج خودکار: پس از مدت زمان مشخصی از عدم فعالیت، خروج خودکار را پیاده ‌سازی کنید تا از دسترسی غیرمجاز جلوگیری شود.
• فایل‌ های لاگ: فایل‌ های لاگ جامعی برای پیگیری فعالیت کاربران نگهداری کنید. این امر برای انجام حسابرسی‌ ها و شناسایی تهدیدات امنیتی احتمالی بسیار حیاتی است.
• احراز هویت چند عاملی: برای تأیید هویت کاربران، چندین روش احراز هویت داشته باشید. این یک لایه امنیتی اضافی است.
• بروزرسانی ‌ها و پچ‌ های (Patch) منظم: نرم‌ افزار خود را بروزرسانی کنید تا از آسیب‌پذیری ‌های شناخته ‌شده محافظت شوید.

رعایت مقررات HIPAA فقط یک تیک زدن در چک ‌لیست نیست بلکه یک ذهنیت است که باید در سراسر فرآیند توسعه گنجانده شود. از لحظه ‌ای که شروع به نوشتن کد می‌ کنید، باید آگاه باشید که چگونه PHI (اطلاعات بهداشتی محافظت ‌شده) محافظت می ‌شود. آیا می ‌توانیم آن را در طول فرآیند توسعه کنار بگذاریم؟ قطعاً، اما در این صورت نیاز به داده‌ های ساختگی برای تضمین کیفیت داریم.

و بیایید نقاط اتصال را فراموش نکنیم، جایی که وب اپلیکیشن شما با سایر سیستم ‌های حوزه سلامت یکپارچه می ‌شود. این نقاط تماس مانند درهایی بین اپلیکیشن شما و دنیای بیرون هستند. همان ‌طور که هیچ‌ گاه درِ خانه ‌تان را باز نمی‌ گذارید، نباید این درگاه‌ های ارتباطی را نیز بدون محافظت رها کنید.

رعایت مقررات HIPAA باید در هر مرحله از توسعه جدی گرفته شود تا اطمینان حاصل شود که این «درها» به ‌خوبی در برابر تهدیدات احتمالی محافظت شده‌ اند.

به خاطر داشته باشید، در دنیای وب اپلیکیشن های حوزه سلامت، امنیت فقط یک ویژگی نیست بلکه یک ضرورت است. پس تمام تلاشمان را به کار ببریم تا ارزشمندترین دارایی کاربرانمان را محافظت کنیم: سلامت آن‌ ها.

قابلیت ‌های کلیدی برای توسعه وب ‌سایت‌ های پزشکی

هیچ راه حلی وجود ندارد که به‌ طور قاطع بگوییم چه ویژگی‌ هایی را باید یا نباید در وب اپلیکیشن خود بگنجانید، چرا که هر اپلیکیشن کاربردی هدف منحصر به ‌فرد خود را دارد.

در ادامه نگاهی می اندازیم به قابلیت ‌های کلیدی ‌ای که معمولاً در وب اپلیکیشن ‌های حوزه سلامت دیده می ‌شوند:

داشبوردها

از آن جا که بیشتر اپلیکیشن‌ های حوزه سلامت با داده ‌های بیماران سر و کار دارند، اغلب می ‌بینیم که یک داشبورد به‌ عنوان یک ویژگی محوری، این داده ‌ها را به ‌صورت خلاصه و قابل فهم نمایش می‌ دهد. در زمینه توسعه وب اپلیکیشن ‌های پزشکی، یک داشبورد خوش ‌طراحی نه ‌تنها برای نمایش مؤثر داده ‌ها ضروری است، بلکه نقش مهمی در بهبود تعامل کاربر و تجربه کاربری ایفا می ‌کند.

بسیاری از کتابخانه ‌های متن‌ باز، فرآیند افزودن این قابلیت را ساده می‌ کنند. با این حال، این موضوع صرفاً کپی‌-پیست کردن یک قطعه کد نیست؛ همیشه نیاز به مقداری شخصی ‌سازی وجود دارد.

مطلب پیشنهادی: بهترین شیوه های ایمیل مارکتینگ حوزه پزشکی و درمان

قابلیت تشخیص موقعیت مکانی

زمانی که نیاز است مکان بیماران و ارائه ‌دهندگان خدمات درمانی را مشخص کنیم یا مسیر تحویل دارو و سایر تجهیزات پزشکی را ارائه دهیم، قابلیت ‌های نقشه و تا حدودی مسیر‌یابی، بسیار کاربردی هستند.

یکی از ویژگی ‌های جذاب مبتنی بر موقعیت مکانی که به اپلیکیشن ‌ها اضافه می شود،  Geofencing است. در این قابلیت، اپلیکیشن مناطق خاصی را روی نقشه شناسایی کرده و زمانی که کاربر به آن نواحی نزدیک می ‌شود، اعلان ارسال کرده یا فعالیت ‌هایی مانند ردیابی را آغاز می ‌کند.

واقعیت افزوده

واقعیت افزوده گزینه‌ ای فوق ‌العاده برای آموزش جراحان و سایر متخصصان حوزه سلامت است. این فناوری امکان انجام عملیات‌ پیچیده و خطرناک را با راهنمایی دقیق و تصویری فراهم می ‌کند، به ‌طوری‌ که اشیای مجازی روی محیط واقعی پزشکی قرار می‌ گیرند و به‌ صورت هم‌ زمان اطلاعات لازم را در اختیار کاربر می ‌گذارند.

کاربرد دیگر واقعیت افزوده، تمرین حرکات درمانی توسط بیماران پس از یک آواتار مجازی است. همچنین می ‌توان از آن برای راه‌ یابی در کلینیک‌ ها و مراکز درمانی استفاده کرد. در واقع، محدودیت استفاده از این فناوری تنها به میزان خلاقیت شما بستگی دارد.

یکپارچه سازی هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اینترنت اشیاء (AI/ML/IoT)

 همان ‌طور که پیش ‌تر اشاره شد، هر روز شاهد راهکارهای بیشتری هستیم که بر پردازش خودکار داده‌ ها تمرکز دارند— برای تشخیص بیماری، مشاوره‌ های اولیه، بهینه ‌سازی‌ های مالی و موارد دیگر.

اغلب این راهکارها با یکپارچه سازی اینترنت اشیاء پزشکی (Medical IoT) پشتیبانی می‌ شوند، یعنی داده‌ های سلامت بیماران از طریق حسگرهای پزشکی در زمان واقعی جمع ‌آوری و تحلیل می‌ گردند.

تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک، راحتی خرید از خانه را برای بیماران و خرید از پشت میز کار را برای ارائه ‌دهندگان خدمات فراهم می‌ کند. گاهی این قابلیت به ‌شکل یک بازار آنلاین ظاهر می‌ شود که در آن بیماران و پزشکان می‌ توانند خدمات مورد نیاز خود را به ‌صورت در لحظه، جست‌ و جو و دریافت کنند.

نوبت ‌دهی آنلاین

اگر بخواهید هرگونه مشکلی را از فرآیند پذیرش بیمار حذف کنید، به احتمال زیاد به این ویژگی نیاز خواهید داشت. در طراحی یک وب‌ سایت پزشکی، گنجاندن قابلیت‌ هایی مانند سیستم نوبت ‌دهی و چت‌ بات ‌ها ضروری است—چرا که این ابزارها به تسهیل ارتباطات و بهبود فرآیند جذب بیماران کمک می ‌کنند.

به‌ جای تماس‌ های مکرر تلفنی، می ‌توان از یک تقویم هوشمند با اعلان‌ هایی استفاده کرد که به‌ صورت پویا با برنامه کاری پزشکان هماهنگ می ‌شود.

چت ‌بات

چت ‌بات می ‌تواند خودش یک اپلیکیشن کامل باشد. البته تقریباً هر اپلیکیشنی را می‌ توان با افزودن یک قابلیت چت، بهبود بخشید.

چت‌ بات ‌ها می ‌توانند به‌ صورت ۲۴ ساعته و در ۷ روز هفته به سؤالات رایج بیماران پاسخ دهند، آن‌ ها را برای دریافت خدمات تان راهنمایی کنند و بسیاری از کارهای دیگر را انجام دهند.

پزشکی از راه دور

بعد از همه ‌گیری کرونا، به ‌ندرت می ‌توان کسب ‌و کار درمانی ‌ای را پیدا کرد که به فکر افزودن نوعی از خدمات پزشکی از راه دور به راهکارهای موجود خود نیفتاده باشد. طراحی و توسعه وب ‌سایت ‌های حوزه سلامت، فرآیندی پیچیده است که اغلب نیازمند باز طراحی سیستم ‌های فعلی برای یکپارچه سازی فناوری‌ های نوظهوری مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، اینترنت اشیاء پزشکی و پزشکی از راه دور می‌ باشد.

استفاده از خدمات توسعه مناسب می‌ تواند گذار به این فناوری‌ ها را بدون دردسر و با کارایی بالا تضمین کند—به ‌ویژه در توسعه اپلیکیشن ‌های موبایل.

زمانی که روی چنین راه ‌حلی کار می‌ کنید، بهتر است شرکتی را برای طراحی و توسعه پزشکی از راه دور انتخاب کنید که همه مراحل از طراحی تا تحویل نهایی را پوشش دهد.

پرداخت‌ ها و اعلان‌ ها

به ‌نظر می ‌رسد که این دو ویژگی بسیار ساده باشند. از طرف دیگر، اگر به یک پلتفرم پیچیده نوبت‌ دهی فکر کنید که بیماران و پزشکان بتوانند تغییراتی ایجاد کنند و روش های پرداختی که با ارائه‌ دهندگان بیمه و بیماران یکپارچه باشد—این قابلیت ‌ها در حین پیاده‌ سازی می ‌تواند چالش‌ برانگیز و ترسناک باشد.

مطلب پیشنهادی: کاربرد هوش مصنوعی در دیجیتال مارکتینگ

یکپارچه سازی با سامانه های بهداشتی: قدرت همبستگی

تا به حال سعی کرده‌ اید یک میخ مربعی را در سوراخی گرد جا کنید؟ این دقیقاً احساسی است که وقتی وب اپلیکیشن سلامت شما به ‌خوبی با سیستم‌ های بهداشتی موجود یکپارچه و ادغام نمی ‌شود، تجربه می‌ کنید. این وضعیت آزار دهنده و ناکارآمد است و می ‌تواند منجر به اشتباهات شود.

اما وقتی یکپارچه سازی به ‌درستی انجام شود، می ‌تواند مانند یک سمفونی باشد—عناصر مختلف که با هم به ‌طور هماهنگ کار می ‌کنند:

• سوابق سلامت الکترونیکی (EHR): تصور کنید که تمام یادداشت ‌های پزشک در زمان ویزیت، هر نسخه دارویی، و هر نتیجه آزمایش در یک مکان جمع ‌آوری شود. این همان قدرت EHR است. یکپارچه سازی با EHR می ‌تواند گردش ‌کار ارائه ‌دهندگان خدمات درمانی را ساده تر کرده و مراقبت از بیماران را بهبود بخشد.
• API ها: این ‌ها مانند مترجمان دنیای نرم ‌افزار هستند. رابط ‌های برنامه ‌نویسی کاربردی (API) به نرم ‌افزارهای مختلف اجازه می ‌دهند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و داده‌ ها را به اشتراک بگذارند، این کار باعث می شود که سیستم‌ های مختلف حوزه سلامت با هم سازگار و قابل تعامل باشند.
• یکپارچه سازی های سفارشی: گاهی اوقات، شما به یک راه ‌حل خاص و اختصاصی نیاز دارید. یکپارچه سازی ‌های سفارشی، تضمین می‌ کنند که تبادل داده ‌ها بین وب اپلیکیشن شما و سامانه های موجود در حوزه سلامت به ‌طور روان و بدون اختلال انجام شود.

حالا بیایید در مورد استانداردهای تعامل پذیری داده ‌ها در حوزه سلامت صحبت کنیم. این استانداردها مانند کتابچه های راهنما هستند که مشخص می‌ کنند اطلاعات سلامت چگونه باید بین سامانه ‌های مختلف به اشتراک گذاشته شوند. در ادامه، چند مورد از پرکاربردترین استانداردها را معرفی می ‌کنیم:

• (Health Level Seven International) HL7

این استاندارد، نحوه تبادل اطلاعات بین نرم ‌افزارهایی که توسط ارائه‌ دهندگان خدمات سلامت استفاده می ‌شوند را تعریف می ‌کند.

• (Fast Healthcare Interoperability Resources) FHIR

این استاندارد، فرمت ‌ها و عناصر داده ‌ای لازم برای تبادل پرونده های الکترونیک سلامت را تعریف می کند.

• (Digital Imaging and Communications in Medicine) DICOM

این استاندارد، برای ذخیره‌ سازی، به اشتراک‌ گذاری و انتقال تصاویر پزشکی استفاده می ‌شود.

• (Integrating the Healthcare Enterprise) IHE

این ابتکار، استفاده هماهنگ از استانداردهای معتبر را برای رفع نیازهای بالینی خاص ترویج می ‌کند.

• (Consolidated Clinical Document Architecture) CCDA

این استاندارد ساختار و معانی «اسناد بالینی» را برای هدف تبادل مشخص می ‌کند.

به خاطر داشته باشید که هدف از یکپارچه سازی، فقط این نیست که سیستم ‌های مختلف با هم کار کنند، بلکه هدف ایجاد یک تجربه یکپارچه در حوزه سلامت است.

پنج گام در فرآیند توسعه وب‌ سایت پزشکی

امروزه هر کسی می ‌تواند یک وب اپلیکیشن بسازد، حتی حرفه ‌ای ‌های حوزه سلامت که هیچ تجربه کدنویسی ندارند!

استفاده از پلتفرم ‌هایی مانند Squarespace یا WordPress به شما این امکان را می‌ دهد که یک وب ‌سایت پزشکی با ویژگی ‌های پایه بسازید. وب اپلیکیشن ‌ها کمی پیچیده ‌تر هستند، اما همچنان می ‌توانید به ‌طور مستقل با استفاده از پلتفرم‌ هایی که به کدنویسی نیاز ندارند و یا به کدنویسی کم نیاز دارند مانند SharePoint پیش بروید.

با این حال، تجربه می ‌گوید که حتی اگر تصمیم بگیرید وقت خود را صرف توسعه وب‌ سایت ‌های پزشکی کنید و از این پلتفرم‌ های آماده و قابل تنظیم استفاده کنید، احتمالاً نیاز به استخدام توسعه‌ دهندگانی خواهید داشت که با آن پلتفرم آشنا باشند تا بتوانید از تمام امکانات آن بهره‌ برداری کنید.

صرف‌ نظر از روشی که انتخاب می‌ کنید، در مسیر توسعه وب ‌سایت سلامت خود، باید از مراحل خاصی عبور کنید. این مراحل عبارتند از:

1. استراتژی ‌سازی
2. نمونه سازی
3. کدنویسی و آزمایش
4. انتشار
5. نگهداری

در ادامه، نگاهی دقیق ‌تر به این مراحل در دنیای واقعی خواهیم انداخت. اما قبل از آن یک مرور سریع بر فرآیند توسعه وب ‌سایت ‌های پزشکی داشته باشیم:

مرحله 1: استراتژی‌ سازی

بدیهی است که قبل از توسعه یک وب اپلیکیشن، شما باید نیازهای مشتریان خود را مورد بررسی قرار دهید، رقابت را تحلیل کنید و اولویت ‌ها را از نظر اهداف بازگشت سرمایه (ROI) تعیین کنید.

بسته به پیشرفت شما در این مرحله اول از ساخت وب‌ سایت پزشکی، باید:

• مدل کسب ‌و کار خود را تعریف کنید.
• اکوسیستم محصول و اجزای فنی آن را بررسی کنید.
• یک نسخه ابتدایی از نقشه راه توسعه را ایجاد کنید.
• ویژگی ‌های کلیدی و تأثیر آن‌ ها بر دستیابی به اهداف تجاری را شناسایی کنید.

در توسعه وب ‌سایت بیمارستانی، مرحله استراتژی‌ سازی بسیار حیاتی است، زیرا مبنای ساخت سایتی را تعیین می‌ کند که نیازهای منحصر به فرد هر دو گروه متخصصان حوزه پزشکی و سلامت و بیماران را برآورده کند.

مطلب پیشنهادی: تفاوت دیجیتال مارکتینگ و تجارت الکترونیک

نتیجه‌ گیری این فرآیند باید شامل موارد زیر باشد:

• خلاصه ‌ای از مدل کسب ‌و کار و برنامه
• فهرست اجزا و ویژگی ‌ها (فهرست ویژگی ‌های سطح بالا و اولویت ‌بندی شده با برآورد تقریبی)
• نقشه راه استراتژیک

مرحله 2: نمونه سازی

مرحله بعدی این است که طراحی رابط کاربری (UI) و تجربه کاربری (UX) نرم ‌افزار را شروع کنیم. ابتدا باید ایده‌ های طراحی خود را اعتبارسنجی کنیم تا سایتی (یا اپلیکیشنی) برای حوزه سلامت ایجاد کنیم که واقعاً جذابیت داشته باشد.

مرحله نمونه ‌سازی در توسعه وب ‌سایت ‌های دیجیتال سلامت، دقیقاً جایی است که می ‌توانیم دیدگاه خود را به‌ طور واقعی مشاهده کنیم، مفاهیم مختلف را تست کرده و بازخورد ارزشمندی از کاربران جمع ‌آوری کنیم.

اولاً، تکرار و اصلاح در مراحل اولیه بسیار ارزان تر از هزینه ‌های کدنویسی و آزمایش است. ثانیاً، می ‌توانیم خیلی سریع اشکالات را شناسایی کرده و راه‌ حل را بر اساس بازخورد کاربران بهینه کنیم. اگر همین کارها را در مرحله‌ فعال کدنویسی انجام دهیم، معمولاً باعث شکست پروژه می‌ شود.

یک نکته قابل توجه این است که اگر در حال کار روی یک راه‌ حل مبتنی بر هوش مصنوعی (AI) هستیم، باید زمانی را نیز به ایجاد یک مدل مفهومی (Proof of Concept) برای الگوریتم‌های یادگیری ماشین (ML) که قرار است هسته اصلی این راه ‌حل را تشکیل دهند، اختصاص دهیم. این کار برای اطمینان از آن است که بخش هوش مصنوعی بتواند نتایج مورد انتظار را تولید کند. همچنین می‌ توان این فرآیند را به ‌صورت موازی با نمونه ‌سازی رابط کاربری و تجربه کاربری (UI/UX)  پیش برد.

مرحله 3: کدنویسی و آزمایش

ما نمی‌ توانیم یک وب‌ سایت یا وب اپلیکیشن سلامت را بدون کدنویسی و تست کردن آن بسازیم. این جاست که توسعه ‌دهندگان وب در حوزه سلامت و مهندسان کنترل کیفیت(QA) وارد عمل می شوند و توانایی‌ های خود را به نمایش می گذارند. در این جا یک نمای کلی از نحوه انجام کار در عمل آورده شده است:

• مدیر محصول، فهرستی از ویژگی ‌ها را در فهرست محصولات (product backlog) آماده می‌ کند و آن ‌ها را بر اساس اهداف تجاری اولویت‌ بندی می‌ نماید.
• توسعه‌ دهندگان، کد را برای ظاهر (Front-end) و پشت صحنه (Back end) می ‌نویسند و هر دو هفته نسخه ‌های اولیه ‌ای از برنامه را منتشر می‌ کنند.
• تست ‌کنندگان به دنبال باگ ها یا اشکالات در قابلیت های جدید و قبلاً منتشر شده می‌ گردند.
• مدیر پروژه، هماهنگی تیم را بر عهده می ‌گیرد و شما را از پیشرفت کار مطلع می نماید.
• نکته مهم: شما به‌ طور فعال بازخورد خود را در مورد نتایج مقدماتی به اشتراک می ‌گذارید.

این روزها دیگر نیازی نیست که هر ویژگی را از ابتدا کدنویسی کنیم. در عوض، می‌ توانیم از  SDK های منبع باز یا تجاری (قطعات کد آماده) استفاده کرده و آن ‌ها را طبق نیاز خودمان سفارشی ‌سازی کنیم. نکته مهم این است که در انتخاب  SDKهای مناسب دقت زیادی داشته باشیم، چون این قطعات مثل بلوک ‌های ساختمانی، پایه ‌های اصلی کار ما را تشکیل می ‌دهند.

یک مثال از این موضوع، استفاده از خدمات ابری سازگار با HIPAA، از شرکت ‌هایی مثل AWS یا Google Cloud است. همین موضوع برای امکاناتی مثل چت یا تماس تصویری هم صدق می ‌کند، چون پیاده ‌سازی این قابلیت ‌ها بدون استفاده از ابزارهای آماده، کاری بسیار سخت و پیچیده است. همان طور که می ‌دانید، فرآیند توسعه در حوزه سلامت تنها کدنویسی و تست کردن نیست؛ بلکه باید مطمئن شویم راه‌ حل نهایی با مقررات و استانداردهای حوزه سلامت کاملاً سازگار است.

امروزه شاهد رشد روز افزون استفاده از روش ‌های بدون نیاز به کدنویسی (No-code) و با کدنویسی کم (Low-code) هستیم. این یعنی چه؟ به عبارت ساده، این پلتفرم ‌ها اجزای آماده‌ ای را در اختیار ما می‌ گذارند که می ‌توانیم آن‌ ها را به ‌صورت بصری کنار هم بچینیم و یک اپلیکیشن بسازیم — تقریباً مثل طراحی یک وایرفریم، اما به ‌صورت قابل اجرا. این کار باعث می ‌شود بتوانیم خیلی سریع نسخه‌ های اولیه بسازیم، ایده ‌ها را آزمایش کنیم، تغییرات لحظه ‌ای بدهیم و راه ‌حل‌ ها را بسیار سریع ‌تر از قبل ارائه کنیم. این روش زمان توسعه را به ‌شدت کاهش می‌ دهد و امکان نوآوری و انعطاف ‌پذیری بیشتری را فراهم می‌ کند.

اگرچه خیلی ها هنوز به کدنویسی سنتی علاقه زیادی دارند، اما قطعاً از امکاناتی که پلتفرم‌ های بدون نیار به کدنویسی و با کدنویسی کم‌ به همراه دارند هیجان‌ زده می شوند. بالاخره، چه کسی از ایده ارائه راه‌ حل ‌های بهتر در حوزه سلامت به ‌صورت سریع ‌تر و کارآمدتر خوشش نمی ‌آید؟

مطلب پیشنهادی: تفاوت دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی محتوا

مرحله 4: انتشار

در توسعه وب‌ سایت ‌های پزشکی، مرحله انتشار (راه اندازی نهایی) بسیار حیاتی است، زیرا شامل انتقال اپلیکیشن کاملاً آزمایش‌ شده به یک محیط سرور عمومی می ‌شود که باید امن و قدرتمند باشد تا بتواند داده ‌های حساس بیماران را مدیریت کند.

انتشار، ذاتاً فرآیند نسبتاً ساده ای است. توسعه ‌دهندگان، یک محصول کاملاً آزمایش ‌شده را به سرورهای اصلی ارسال کرده و در صورت نیاز، نسخه‌ های موبایل را در App Store و GooglePlay  آپلود می ‌کنند.

نکته‌ ای که باید به آن توجه کرد این است که در این مرحله شما به یک زیرساخت DevOps کاربردی نیاز دارید. این زیرساخت ایده ‌آل است و در طول مرحله توسعه ایجاد می ‌شود. این به تیم توسعه امکان می ‌دهد که همه چیز را به ‌طور یکپارچه به مشتریان منتقل کند.

مرحله 5: نگهداری

در نهایت، زمانی که وب اپلیکیشن شما به صورت رسمی منتشر شد، باید به طور مداوم روی سه حوزه مهم نظارت داشته باشید:

• اشکالات و باگ ها (بودجه تست، به ندرت ممکن است تمام پلتفرم ‌ها/مرورگرها و غیره را پوشش دهد)
• پایداری کلی اپلیکیشن (زمان بالا بودن آن)
• نقاط قابل بهبود و ویژگی ‌های جدید
• الگوهای استفاده از اپلیکیشن

برای نظارت بر این KPIها (شاخص‌ های کلیدی عملکرد)، سرویس ‌های بسیار مفیدی وجود دارند. برای مثال، می توان از Sentry ،Mixpanel و چند ابزار AWS استفاده کرد.

نکته اصلی این است که کار روی اپلیکیشن حتی بعد از انتشار هم ادامه دارد – تقریباً با همان شدت، البته شاید با حجم کدنویسی کمتر. در توسعه وب ‌سایت های پزشکی، نگهداری و بروزرسانی اهمیت ویژه‌ ای دارد، چون برای همگام بودن با استانداردها و روش‌ های جدید پزشکی، اغلب نیاز به افزودن ویژگی ‌های جدید، بهبود عملکرد، و انجام بروزرسانی ‌های منظم وجود دارد.

و در این میان، محیط DevOps که در مرحله توسعه راه‌ اندازی شده، نقش بسیار مهمی در کل فرایند ایفا می‌ کند. به زبان ساده، وقتی زیرساخت CI/CD (یکپارچه‌سازی و تحویل مداوم) به ‌درستی پیاده ‌سازی شده باشد، توسعه‌ دهندگان دیگر نیازی ندارند وقت خود را صرف کارهای تکراری و دستی کنند. در عوض، می‌ توانند تمرکز خود را روی بهبود کیفیت و تکمیل جزئیات اپلیکیشن بگذارند.

مطلب پیشنهادی: 131 آمار حیرت انگیز شبکه های اجتماعی فاش شد

چگونه باید هزینه توسعه وب ‌سایت پزشکی را تعیین کنیم؟

یک ترفند ساده وجود دارد: می توان تیمی را پیدا کرد که به آن اعتماد دارید، تمام نیازها و طراحی ‌ها را با آن ها مرور کنید، یک پیشنهاد قیمت ثابت دریافت کنید، سپس برای توضیحات بیشتر با آن ها صحبت کنید و در نهایت مبلغ نهایی را بسته به میزان تحمل ریسک ‌تان در عدد ۱.۵ یا ۲ ضرب کنید.

البته واقع بینانه بخواهیم بگوییم، قیمت ‌گذاری ایجاد و توسعه یک وب‌ سایت یا اپلیکیشن پزشکی به این سادگی ‌ها نیست. اگر تصمیم بگیرید که با کمک وردپرس و یک فریلنسر، یک وب ‌سایت پزشکی بسازید، بودجه شما می تواند در حدود 10000 دلار باشد. اگر نیاز به یک اپلیکیشن کاملاً سفارشی داشته باشید، هزینه ها معمولاً بین 60000  تا 90000 دلار خواهد بود. برای پروژه های پیچیده ‌تر که شامل یک داشبورد تحت وب و یک اپ موبایل باشد، باید انتظار ۱۵۰,۰۰۰ تا ۲۰۰,۰۰۰ دلار را داشته باشید. و اگر هدف شما یک پروژه در سطح سازمانی با اجزای متعدد باشد، باید آمادگی پرداخت ۲۰۰,۰۰۰ تا ۴۰۰,۰۰۰ دلار را داشته باشید.

لطفاً توجه داشته باشید که در این جا در موردMVP  (حداقل محصول قابل عرضه) صحبت می‌ کنیم یعنی نسخه ‌ای ابتدایی اما کاربردی از محصول که می توان آن را منتشر کرد تا شروع به جذب مشتریان واقعی کرده و از این طریق سرمایه یا توجیه لازم برای ادامه توسعه را به دست آورد.

مطلب پیشنهادی: تفاوت بازاریابی دیجیتال و بازاریابی شبکه ای

سؤالات متداول

از چه تکنولوژی برای ساخت وب‌ سایت سلامت باید استفاده کنم؟

این موضوع بستگی به این دارد که آیا اپلیکیشن باید از زیرساخت نرم ‌افزاری و سخت ‌افزاری موجود شما پشتیبانی کند یا نه. اگر چنین باشد، انتخاب تکنولوژی هم بر اساس همان زیرساخت انجام می‌ شود. با این حال، معمولاً راه‌ حل‌ هایی برای یکپارچه‌ سازی وجود دارد، به این صورت که می ‌توان یک هاب داده طراحی کرد که اطلاعات را بین سیستم ‌های ناسازگار منتقل کند. اگر یک CTO (مدیر ارشد فناوری) دارید، اجازه دهید او در مورد تکنولوژی ‌هایی که مقیاس‌ پذیر و مقاوم هستند تصمیم گیری کند؛ اگر ندارید، به تیم توسعه خود اعتماد کنید.

آیا اپلیکیشن من باید مطابق با HIPAA باشد؟

بله، اگر کاربران به اطلاعات بهداشتی محافظت ‌شده (PHI) دسترسی دارند، رعایت قوانین حریم خصوصی مانند HIPAA  الزامی است.

اگر نرم‌ افزار من خیلی باز باشد و اجازه یکپارچه ‌سازی با سیستم ‌های خارجی را بدهد، مشتریانم از دست نمی ‌روند؟ آن‌ ها فقط داده‌ های خود را دانلود می ‌کنند و می ‌روند، درست است؟

آن ها تنها در صورتی می ‌روند که از خدمات شما راضی نباشند. کسب ‌و کارهای حوزه سلامت که هنوز به سیستم‌ های بسته خود وابسته ‌اند و داده‌ های بیماران را محدود نگه می‌ دارند، روزهای آخر خود را می‌ گذرانند. قوانین و کل اکو سیستم سلامت دیجیتال آن‌ ها را به سمت همکاری واقعی و تبادل اطلاعات آزادانه سوق می ‌دهد.

آیا برای یک اپلیکیشن موبایل در حوزه سلامت، به توسعه وب نیاز دارم؟

دقیقا. اگر اپلیکیشن موبایل شما داده‌ ها را با یک سرور همگام ‌سازی کند، آن بخش سرور (هر چیزی که باشد، مثلاً بک‌ اند با الگوریتم ‌های یادگیری ماشین که داده ‌های بیماران را تحلیل می ‌کند) نیازمند تلاش ‌های توسعه وب خواهد بود.

پس، توسعه وب در حوزه سلامت بیشتر مربوط به ساخت سایت برای کلینیک نیست؟

تغییرات واکنشی و سریع در صنعت پزشکی آن ‌قدر زیاد است که فقط دنبال کردنش، حسابی سرگیجه می ‌آورد و تکنولوژی ‌های وب، سنگ بنای این انقلاب دیجیتال هستند. اگر شما به فکر ساخت یک وب اپلیکیشن در حوزه سلامت هستید، به خودتان افتخار کنید.