سرور چیست؟ راهنمای جامع انواع، ساختار و کاربرد سرور

مقدمه: سرور یک نرم افزار یا دستگاه سخت افزاری است که درخواست های ارائه شده از طریق شبکه را می پذیرد و به آنها پاسخ می دهد. دیوایسی که درخواست می کند و پاسخی از سرور دریافت می کند کلاینت نامیده می شود. در اینترنت، اصطلاح “سرور” معمولاً به سیستم رایانه ای اطلاق می شود که درخواست های یک فایل وب را دریافت می کند و آن فایل ها را برای مشتری ارسال می کند. سرورها منابع شبکه را مدیریت می کنند. به عنوان مثال، یک کاربر ممکن است یک سرور برای کنترل دسترسی به یک شبکه، ارسال/دریافت ایمیل، مدیریت کارهای چاپی یا میزبانی یک وب سایت راه اندازی کند. آنها همچنین در انجام محاسبات قوی مهارت دارند. برخی از سرورها به یک کار خاص یا یک وب سایت متعهد هستند که اغلب سرورهای اختصاصی نامیده می شوند. با این حال، امروزه بسیاری از سرورها سرورهای مشترکی هستند که مسئولیت پست الکترونیکی، DNS (سیستم نام دامنه)، FTP و چندین وب سایت در مورد یک وب سرور را بر عهده می گیرند.

سرور چیست؟

یک سرور، کامپیوتر یا سیستمی است که منابع، داده‌ها، خدمات یا برنامه‌ها را از طریق شبکه در اختیار کامپیوترهای دیگری که به عنوان مشتری (کلاینت) شناخته می‌شوند، قرار می‌دهد. در تئوری، هر زمان که کامپیوترها منابع را با سیستم مشتری ها به اشتراک بگذارند، آن کامپیوترها سرور در نظر گرفته می شوند. انواع مختلفی از سرورها از جمله وب سرور، سرور پست الکترونیکی و سرور مجازی وجود دارند.

مطلب پیشنهادی: شبکه به زبان ساده علمی چیست و چه کاربردهایی دارد؟

یک سیستم منحصر به فرد قادر است منابع را فراهم کرده و به طور همزمان از سیستم دیگری استفاده کند، به این معنی که یک دستگاه می‌تواند همزمان به عنوان سرور و کلاینت عمل کند. در آغازین، برخی از سرورها کامپیوترهای مرکزی یا مینی کامپیوترها بودند. مینی کامپیوترها از ابعاد کوچکتری نسبت به کامپیوترهای مرکزی برخوردار بودند، که این نام برگرفته از این اختلاف اندازه بود. با پیشرفت تکنولوژی، مینی کامپیوترها در نهایت ابعادی بسیار بزرگتر از کامپیوترهای رومیزی به خود گرفتند، که این وضعیت اصطلاح “میکروکامپیوتر” را به نوعی مسخره کرد.

در ابتدا، این سرورها به کلاینت‌هایی به نام ترمینال‌ها متصل بودند که هیچگونه محاسبات واقعی را انجام نمی‌دادند. این ترمینال‌ها که به آنها “پایانه‌های گنگ” نیز گفته می‌شد، صرفاً ورودی‌ها را از طریق صفحه‌کلید یا کارت‌خوان می‌پذیرفتند و نتایج محاسبات را به صفحه نمایش یا چاپگر بازمی‌گرداندند، در حالی که محاسبات واقعی بر روی سرور انجام می‌شد.

مطلب پیشنهادی: سرور vCenter چیست؟

پس از آن، سرورها اغلب از کامپیوترهای منحصر به فرد و قدرتمندی تشکیل شده بودند که از طریق یک شبکه با مجموعه‌ای از کامپیوترهای مشتری که قدرت کمتری داشتند، ارتباط برقرار می‌کردند. این معماری شبکه اغلب به عنوان مدل “سرویس‌گیرنده-سرور” شناخته می‌شد، در این مدل هر دو کامپیوتر مشتری و سرور دارای قدرت محاسباتی بودند، اما وظایف خاصی به سرورها واگذار می‌شد. در مدل‌های محاسباتی قبلی مانند مدل “پردازنده مرکزی-پایانه”، پردازنده مرکزی به عنوان یک سرور عمل می‌کرد، حتی اگر به این نام اشاره نمی‌شد.

با تکامل تکنولوژی، تعریف سرور نیز تغییر کرده است. اکنون، یک سرور ممکن است چیزی بیشتر از یک نرم‌افزار باشد که روی یک یا چند دستگاه محاسباتی فیزیکی اجرا می‌شود. چنین سرورهایی اغلب به عنوان “سرورهای مجازی” شناخته می‌شوند. در ابتدا، از سرورهای مجازی برای افزایش تعداد عملکردهای سرور که یک سرور سخت‌افزاری می‌توانست انجام دهد، استفاده می‌شد. امروزه سرورهای مجازی اغلب توسط شرکت‌های شخص ثالث بر روی سخت‌افزار در سرتاسر اینترنت اجرا می‌شوند.

یک سرور ممکن است برای انجام یک کار منحصر به فرد طراحی شود، مانند سرور ایمیل که ایمیل‌ها را پذیرش و ذخیره کرده و سپس به مشتریان درخواست کننده ارائه می‌دهد. همچنین، سرورها می‌توانند چندین کار را انجام دهند، مانند یک سرور فایل و چاپ که فایل‌ها را ذخیره کرده و درخواست‌های چاپی را از مشتریان پذیرش کرده و سپس آنها را به چاپگری که به شبکه متصل است، ارسال می‌کند.

مطلب پیشنهادی: اتاق سرور چیست؟

چگونه یک سرور کار می کند؟

بطور کلی، سرورها در یک شبکه کامپیوتری نقش مهمی دارند. وظیفه اصلی یک سرور این است که درخواست‌ها و اطلاعات مختلفی که از طریق شبکه به آن می‌رسند را پردازش و پاسخ دهد. سرور می‌تواند مجموعه‌ای از سخت‌افزارها و نرم‌افزارها باشد که برای اجرای سرویس‌های مختلف تنظیم شده‌اند.

مطلب پیشنهادی: خدمات نصب و راه اندازی شبکه

برای مثال، یک سرور ایمیل می‌تواند دریافت و ارسال ایمیل‌ها را مدیریت کند، سرور وب می‌تواند صفحات وب را ارسال کند و سرور پایگاه‌داده می‌تواند اطلاعات را ذخیره و بازیابی کند. در واقع، هر سرویسی که نیاز به ارتباط با شبکه و دریافت و ارسال اطلاعات دارد، نیاز به یک سرور دارد. سیستم عامل ویندوز سرور از مایکروسافت، قابلیت گوش دادن و پاسخ دادن به درخواست‌های مشتری را فراهم می‌کند. همچنین، وظایف یا سرویس‌های نصب شده می‌توانند باعث افزایش درخواست‌های مشتری برای پاسخگویی توسط سرور شوند. به عنوان مثال دیگر، یک وب سرور مانند آپاچی، با استفاده از برنامه‌ای به نام Apache که روی یک سیستم عامل نصب شده است، به درخواست‌های مرورگر اینترنت پاسخ می‌دهد.

سرور به دلیل قدرت پردازش و ذخیره سازی بالا، از عملکرد بهتری نسبت به سایر دستگاه‌ها برای پردازش و مدیریت درخواست‌های مختلف برخوردار است. همچنین، سرورها اغلب قابلیت انجام چندین وظیفه به صورت همزمان را دارند و می‌توانند به صورت همزمان به چندین کلاینت پاسخ دهند.

در پاسخ به درخواست‌های مشتری، سرور به داده‌ها و عملکردهای مورد نیاز دسترسی پیدا می‌کند و پس از پردازش و مدیریت اطلاعات، پاسخ موردنظر را ارسال می‌کند. این پاسخ می‌تواند شامل اطلاعات مختلفی مانند صفحات وب، فایل‌ها، ایمیل‌ها، یا داده‌های پایگاه‌داده باشد.

بنابراین، سرورها به عنوان مرکزی برای ارائه خدمات و انجام وظایف مختلف در یک شبکه کامپیوتری عمل می‌کنند و نقش بسیار مهمی در ارتباطات و تبادل اطلاعات دارند.

چرا سرورها همیشه روشن هستند؟

از آنجایی که معمولاً برای ارائه خدماتی که دائماً مورد نیاز هستند استفاده می شود، اکثر سرورها هرگز خاموش نمی شوند. در نتیجه، زمانی که سرورها از کار بیفتند، می توانند مشکلات زیادی را برای کاربران شبکه و شرکت ایجاد کنند. برای کاهش این مشکلات، سرورها معمولاً به گونه ای تنظیم می شوند که تحمل خطا داشته باشند.

مطلب پیشنهادی: خدمات پشتیبانی شبکه

انواع سرورها

انواع مختلفی از سرورها وجود دارد که همگی عملکردهای متفاوتی را انجام می دهند. بسیاری از شبکه ها شامل یک یا چند نوع سرور رایج هستند نمونه هایی از این سرورها عبارتند از:

• Application server
• Blade server
• Cloud server
• Database server
• Dedicated server
• Domain name service
• File server
• Mail server
• Print server
• Proxy server
• Standalone server
• Web server

در ادامه پرکاربردها را بیشتر توضیح می دهیم.

سرورهای فایل

سرورهای فایل، نوعی سرور هستند که وظیفه مدیریت و ذخیره فایل‌ها را بر عهده دارند. این سرورها به عنوان یک مرکز ذخیره‌سازی مرکزی در یک شبکه عمل می‌کنند و به کلاینت‌ها اجازه می‌دهند تا فایل‌هایشان را به صورت مشترک در دسترس داشته باشند. عملکرد یک سرور فایل عموماً به این صورت است که ابتدا کلاینت‌ها از طریق شبکه به سرور متصل می‌شوند و سپس درخواست‌های خود را برای دسترسی به فایل‌های خود می‌دهند. سرور سپس فایل‌های موردنظر را از دستگاه ذخیره‌سازی (مانند هارد دیسک، ذخیره‌سازی شبکه، یا حافظه فلش) بازیابی کرده و آنها را به کلاینت‌ها ارسال می‌کند.

مزایای استفاده از سرورهای فایل شامل موارد زیر می‌شود:

• مدیریت مرکزی فایل‌ها: با استفاده از سرورهای فایل، فایل‌های کاربران در یک مکان مرکزی ذخیره می‌شوند که از هر کامپیوتری در شبکه به آنها دسترسی دارند. این باعث می‌شود تا مدیریت و نظارت بر فایل‌ها بهبود یابد.
• اشتراک‌گذاری فایل: با استفاده از سرورهای فایل، کاربران می‌توانند فایل‌های خود را با دیگر اعضای شبکه به راحتی به اشتراک بگذارند و همچنین از دسترسی همزمان به یک فایل توسط چندین کاربر بهره‌مند شوند.
• پشتیبان‌گیری و بازیابی: سرورهای فایل معمولاً امکانات پشتیبان‌گیری و بازیابی را فراهم می‌کنند که به کاربران اجازه می‌دهد تا از اطلاعات خود در صورت نیاز بهبود یافته و فایل‌های حذف‌شده را بازیابی کنند.

درنتیجه سرورهای فایل، فایل ها را ذخیره و توزیع می کنند. چندین مشتری یا کاربر ممکن است فایل های ذخیره شده در یک سرور را به اشتراک بگذارند. علاوه بر این، ذخیره‌سازی مرکزی فایل‌ها، راه‌حل‌های پشتیبان‌گیری یا تحمل خطا را آسان‌تر از تلاش برای ایجاد امنیت و یکپارچگی برای فایل‌ها، در هر دستگاه در یک سازمان ارائه می‌دهد. سخت افزار سرور فایل را می توان برای به حداکثر رساندن سرعت خواندن و نوشتن بمنظور بهبود کارایی، طراحی کرد.

سرورهای چاپ

سرورهای چاپ در واقع نقش مرکزی را در یک شبکه کامپیوتری ایفا می‌کنند. آنها به عنوان یک نقطه مرکزی برای مدیریت و کنترل دستگاه‌های چاپ متصل به شبکه عمل می‌کنند. وظیفه اصلی این سرورها، تسهیل چاپ فایل‌ها و سند‌ها بر روی دستگاه‌های چاپ است که در شبکه قرار دارند.

مطالب پیشنهادی: پرینت سرور چیست؟

به عنوان مثال، کاربران در یک شبکه می‌توانند از طریق کامپیوترهای خود به سرور چاپ متصل شوند و فایل‌ها یا سند‌های خود را برای چاپ ارسال کنند. سرور چاپ، سپس این فایل‌ها را به دستگاه‌های چاپ متصل به شبکه ارسال کرده و فرآیند چاپ را انجام می‌دهد. این به کاربران اجازه می‌دهد که از طریق شبکه به صورت مشترک از دستگاه‌های چاپ استفاده کنند، بدون اینکه نیاز به متصل کردن مستقیم به دستگاه‌های چاپ داشته باشند. به این ترتیب، سرور چاپ تسهیل کننده اصلی فرآیند چاپ در یک شبکه است و به کاربران این امکان را می‌دهد که به صورت مرکزی و مدیریت شده فایل‌ها و سند‌های خود را چاپ کنند، همچنین امکان اشتراک‌گذاری دستگاه‌های چاپ بین کاربران را فراهم می‌کند.

درنتیجه سرورهای چاپ، امکان مدیریت و اشاعه قابلیت چاپ را فراهم می کنند. به جای اتصال یک چاپگر به هر ایستگاه کاری، یک سرور چاپ واحد می تواند به درخواست های چاپ از سوی مشتریان متعدد پاسخ دهد. امروزه، برخی از چاپگرهای بزرگتر و رده بالا با سرور چاپ داخلی خود عرضه می شوند که نیاز به سرور چاپ اضافی مبتنی بر کامپیوتر را از بین می برد. این سرور چاپ داخلی همچنین با پاسخ به درخواست های چاپ از مشتری، کار می کند.

مطلب پیشنهادی: نحوه نصب پرینت سرور

سرورهای برنامه

سرورهای برنامه نوعی سرور هستند که وظیفه اجرا و مدیریت برنامه‌های کاربردی و نرم‌افزارها را بر عهده دارند. این سرورها به عنوان یک محیط اجرایی برای برنامه‌های کاربردی عمل می‌کنند و به کلاینت‌ها اجازه می‌دهند تا از این برنامه‌ها از راه دور و از طریق شبکه استفاده کنند. سرورهای برنامه معمولاً دارای ویژگی‌ها و امکاناتی هستند که به کاربران اجازه می‌دهند تا از برنامه‌های کاربردی مختلف به صورت مشترک استفاده کنند. این سرورها ممکن است به عنوان سرورهای وب، پایگاه‌داده، ایمیل، فایل، چاپ و غیره عمل کنند و وظیفه اصلی آنها اجرای برنامه‌های مربوط به هر کاربرد خاص است.

مطلب پیشنهادی: خدمات اکتیو شبکه

سرورهای برنامه، به جای کامپیوترهای مشتری که برنامه ها را به صورت محلی اجرا می کنند، برنامه ها را اجرا می کنند. سرورهای برنامه اغلب برنامه هایی با منابع فشرده اجرا می کنند که توسط تعداد زیادی از کاربران به اشتراک گذاشته می شوند. انجام این کار، نیاز هر مشتری به داشتن منابع کافی برای اجرای برنامه ها را برطرف می کند. همچنین نیاز به نصب و نگهداری نرم افزار را بر روی بسیاری از ماشین ها با نصب فقط بر روی یک دستگاه، برطرف می کند.

سرورهای DNS

سرورهای DNS (Domain Name System) نقش بسیار مهمی در عملکرد اینترنت دارند. آنها به عنوان سرورهایی که نام دامنه‌ها را به آدرس‌های IP ترجمه می‌کنند و برعکس، وظیفه اصلی راهنمایی کاربران به سمت منابع مورد نظرشان در اینترنت بر عهده دارند. سرورهای DNS به صورت سلسله مراتبی سازماندهی شده‌اند و دارای پایگاه داده‌هایی هستند که نام‌های دامنه و متناظر آنها با آدرس‌های IP را ذخیره می‌کنند. وقتی یک کاربر یک نام دامنه را وارد می‌کند، سیستم DNS مسئول ترجمه آن نام دامنه به آدرس IP مربوطه است تا کاربر به طور مستقیم به منبع مورد نظر دسترسی پیدا کند.

مطلب پیشنهادی: DNS چیست؟

سرورهای DNS در عملکرد شبکه اینترنت دو نقش اساسی دارند. اولین نقش آنها ارائه خدمات نامگذاری (نام دامنه) است، که باعث می‌شود کاربران بتوانند به راحتی به منابع مختلف در اینترنت دسترسی پیدا کنند. دومین نقش آنها انتقال و پخش درخواست‌های DNS است که توسط کاربران ایجاد می‌شود و مسئول جستجوی و ترجمه نام دامنه به آدرس IP مربوطه و بالعکس می‌باشند.

از آنجا که سرورهای DNS برای عملکرد صحیح اینترنت بسیار حیاتی هستند، آنها نیاز به پایداری و کارایی بالا دارند. بنابراین، معمولاً این سرورها به صورت متعدد و در مناطق مختلف دنیا ایجاد می‌شوند تا باریکه از ترافیک شبکه را تسهیل کنند و از پایداری و کارایی شبکه DNS اطمینان حاصل شود.

سرورهای سیستم نام دامنه (DNS)، سرورهای کاربردی هستند که با تبدیل نام هایی که به راحتی توسط انسان قابل درک است، به آدرس های IP قابل خواندن توسط ماشین، وضوح نام را برای کامپیوترهای مشتری ارائه می دهند. سیستم DNS یک پایگاه داده ی گسترده ای از نام ها و سایر سرورهای DNS است که هر کدام می توانند برای درخواست یک نام کامپیوتر ناشناخته استفاده شوند. هنگامی که یک مشتری به آدرس یک سیستم نیاز دارد، یک درخواست DNS با نام منبع مورد نظر به یک سرور DNS ارسال می کند. سرور DNS از جدول اسامی خود، با آدرس IP پاسخ لازم را می دهد.

مطلب پیشنهادی: انتقال ماشین فیزیکی به ماشین مجازی

سرورهای پست الکترونیکی

سرورهای پست الکترونیکی (Email Servers) مراکزی هستند که وظیفه مدیریت پیام‌های الکترونیکی را بر عهده دارند. این سرورها ارتباط بین کاربران ایمیل را فراهم می‌کنند و پیام‌های الکترونیکی را از ارسال تا دریافت و ذخیره می‌کنند. وظایف اصلی سرورهای پست الکترونیکی شامل ارسال و دریافت ایمیل‌ها، ذخیره‌سازی و مدیریت پیام‌ها، امنیت و تأیید هویت کاربران، مدیریت دسترسی و فیلترینگ ایمیل‌ها است. این سرورها از پروتکل‌های مختلفی مانند SMTP (Simple Mail Transfer Protocol) برای ارسال و POP3 (Post Office Protocol) و IMAP (Internet Message Access Protocol) برای دریافت استفاده می‌کنند.

سرورهای پست الکترونیکی به دو صورت مستقر بر روی سخت‌افزارهای محلی در داخل یک سازمان یا محل کار (On-Premises) و یا به صورت خدمات ابری (Cloud-based) ارائه می‌شوند. در هر دو حالت، این سرورها معمولاً قابلیت‌های پیشرفته‌ای از جمله امنیت بالا، مدیریت کاربران، پشتیبانی از تأیید هویت دو عاملی و امکانات مدیریتی قوی را ارائه می‌دهند.

سرورهای پست الکترونیکی، نوع بسیار رایجی از سرورهای کاربردی هستند. سرورهای پست الکترونیکی، پیامهای ارسال شده به کاربر را دریافت می کنند و آنها را تا زمانی که مشتری از طرف کاربر مذکور درخواست کند ذخیره می کنند. داشتن یک سرور پست الکترونیکی این امکان را فراهم می کند که یک دستگاه به درستی پیکربندی شده و همیشه به شبکه متصل شود. و سپس آماده ارسال و دریافت پیام است، به جای اینکه هر دستگاه مشتری به زیرسیستم ایمیل خاص خود نیاز داشته باشد.

مطلب پیشنهادی: انواع کابل شبکه + کاربرد، مزایا و تنوع هرکدام

به طور کلی، سرورهای پست الکترونیکی ابزار حیاتی برای مدیریت و ارسال پیام‌های الکترونیکی بین کاربران و سازمان‌ها هستند و نقش بسیار مهمی در برقراری ارتباطات الکترونیکی و تبادل اطلاعات دارند.

وب سرورها

وب سرورها سرورهایی هستند که وظیفه میزبانی و ارائه صفحات وب، فایل‌ها، تصاویر و سایر منابع مرتبط با وب را به کاربران اینترنت انجام می‌دهند. این سرورها بر اساس درخواست‌های کلاینت‌ها مانند مرورگرهای وب درخواست‌های HTTP را پردازش کرده و صفحات وب مورد نیاز را به آن‌ها ارسال می‌کنند.

وظیفه اصلی وب سرورها پذیرش و پردازش درخواست‌های وب کلاینت‌ها و ارسال پاسخ مناسب به آنها است. این پاسخ‌ها ممکن است شامل صفحات HTML، تصاویر، فایل‌های CSS و JavaScript، فایل‌های داده و سایر منابع مورد نیاز برای نمایش صفحات وب باشد.

وب سرورها عموماً از پروتکل‌های مختلفی مانند HTTP و HTTPS برای ارتباط با کلاینت‌ها استفاده می‌کنند. همچنین، این سرورها معمولاً امکاناتی برای بهبود عملکرد وب سایت‌ها مانند کش‌سازی، فشرده‌سازی، بارتقسیمی و امکانات امنیتی مانند SSL/TLS را فراهم می‌کنند.

با توجه به اهمیت بالای وب سرورها در فرآیند ارائه محتوا و ارتباطات اینترنتی، انتخاب و استفاده از یک وب سرور مناسب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

لازم به ذکر است که یکی از فراوان ترین انواع سرورها در بازار امروزی، وب سرورها هستند. وب سرور نوع خاصی از سرور کاربردی است که میزبان برنامه ها و داده های درخواستی کاربران در سراسر اینترنت یا اینترانت است. وب سرورها به درخواست‌های مرورگرهای در حال اجرا در کامپیوتر‌های مشتری برای صفحات وب یا سایر خدمات مبتنی بر وب پاسخ می‌دهند. وب سرورهای رایج شامل وب سرورهای آپاچی، سرورهای خدمات اطلاعات اینترنتی مایکروسافت (IIS) و سرورهای Nginx هستند.

سرورهای پایگاه داده

سرورهای پایگاه داده (Database Servers) وظیفه مدیریت و ذخیره‌سازی داده‌ها را بر عهده دارند. این سرورها برای ذخیره و بازیابی اطلاعات در پایگاه داده‌ها استفاده می‌شوند و اطلاعات را به صورت سازمان یافته و قابل دسترسی برای سایر برنامه‌ها و سرویس‌ها نگهداری می‌کنند. وظایف اصلی سرورهای پایگاه داده شامل مدیریت داده، ذخیره‌سازی داده، مدیریت امنیت داده، پشتیبان‌گیری و بازیابی داده، و توزیع داده می‌باشد. این سرورها انواع مختلفی دارند از جمله رابطه‌ای، شیء گرا، NoSQL و غیره، که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاصی را دارند و بسته به نیازهای سازمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

میزان داده های استفاده شده توسط شرکت ها، کاربران و سایر سرویس ها خیره کننده است. بسیاری از این داده ها در پایگاه های داده ذخیره می شوند. پایگاه‌های داده باید در هر زمان معین برای چندین مشتری قابل دسترسی باشند و می‌توانند به فضای ذخیره سازی فوق‌العاده‌ای نیاز داشته باشند. هر دوی این نیازها برای مکان یابی چنین پایگاه های اطلاعاتی در سرورها مناسب است. سرورهای پایگاه داده، برنامه های پایگاه داده را اجرا می کنند و به درخواست های متعدد مشتریان پاسخ می دهند. برنامه های کاربردی و رایج سرور پایگاه داده عبارتند از Oracle، Microsoft SQL Server، DB2 و Informix.

سرورهای مجازی

سرورهای مجازی، یک تکنولوژی مهم در زمینه مدیریت منابع محاسباتی و ارتقاء عملکرد سیستم‌های مبتنی بر شبکه، معرفی شده‌اند. این سرورها به وسیله نرم‌افزارهای مجازی‌سازی امکان ساخت و استفاده از چندین سیستم عامل و برنامه‌های کاربردی را بر روی یک سخت‌افزار فیزیکی فراهم می‌کنند.

مطلب پیشنهادی: مجازی سازی : تعریف، کاربرد، مزایا و برنامه ها

یک سرور مجازی، یک نمونه مجازی از یک سیستم عامل است که روی سخت‌افزار فیزیکی سرور اجرا می‌شود. این سرورها به وسیله نرم‌افزارهای مجازی‌سازی مانند VMware، Hyper-V، KVM و Xen ایجاد می‌شوند. توسط این نرم‌افزارها، منابع فیزیکی سرور مانند پردازنده، حافظه، و حافظه اصلی به نمونه‌های مجازی تخصیص داده می‌شود.

مطلب پیشنهادی: تفاوت VMware ESXi و Hyper-V

سرورهای مجازی امکان اجرای چندین سیستم عامل مستقل و متمایز را در یک سخت‌افزار فیزیکی فراهم می‌کنند. این امر از اهمیت بالایی برای سهولت مدیریت، بهره‌وری و ارتقاء سرورها بهره می‌برد. علاوه بر این، با استفاده از سرورهای مجازی، امکان ایجاد محیط‌های آزمایشی و توسعه، مدیریت منابع به بهترین شکل، و افزایش انعطاف‌پذیری سیستم‌ها وجود دارد.

مطلب پیشنهادی: تفاوت VMware HA و VMware DRS چیست؟

سرورهای مجازی به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا هزینه‌های سرورها و مدیریت آنها را کاهش دهند. به جای خرید چندین سرور فیزیکی برای اجرای برنامه‌ها و سرویس‌ها، سازمان‌ها می‌توانند یک سرور قدرتمندتر را بر روی یک سخت‌افزار فیزیکی اجرا کرده و چندین سرور مجازی بر روی آن ایجاد کنند.

مطلب پیشنهادی: DRS چیست؟ چگونه کار می کند

سرورهای مجازی دنیای سرورها را زیر و رو می کنند. بر خلاف سرورهای سنتی که به عنوان یک سیستم عامل بر روی سخت افزار ماشین نصب می شوند، سرورهای مجازی تنها بر اساس تعریف در نرم افزار تخصصی به نام Hypervisor وجود دارند. هر Hypervisor می تواند صدها یا حتی هزاران سرور مجازی را به طور همزمان اجرا کند. Hypervisor سخت افزار مجازی را به گونه ای به سرور ارائه می دهد که گویی یک سخت افزار فیزیکی واقعی است. سرور مجازی معمولاً از سخت افزار مجازی استفاده می کند و Hypervisor نیازهای محاسباتی و ذخیره سازی واقعی را به سخت افزار واقعی زیرمجموعه آن منتقل می کند که بین تمام سرورهای مجازی دیگر به اشتراک گذاشته می شود.

مطلب پیشنهادی: کلون (Clone) در مجازی سازی چیست؟

در نتیجه، سرورهای مجازی باعث بهره‌وری بالاتر، کاهش هزینه‌ها، افزایش انعطاف‌پذیری و سهولت مدیریت منابع محاسباتی در محیط‌های سازمانی می‌شوند.

سرورهای پروکسی

سرورهای پروکسی نقش مهمی در سیستم‌های شبکه دارند و به عنوان واسط بین کاربران و سرویس‌های اینترنتی عمل می‌کنند. این سرورها وظیفه مسیریابی ترافیک شبکه را بر عهده دارند و برای انتقال درخواست‌ها و پاسخ‌های کاربران به صورت میانی میان کلاینت و سرور اصلی عمل می‌کنند. در زیر، وظایف و کاربردهای سرورهای پروکسی بررسی می‌شود.

یکی از کاربردهای اصلی سرورهای پروکسی، افزایش امنیت شبکه است. با استفاده از سرورهای پروکسی، امکان ایجاد تونل‌های امنیتی (VPN) برای مخابرات کاربران و انتقال اطلاعات با رمزگذاری امکان‌پذیر می‌شود. این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد تا در اتصال به اینترنت از دید چشم‌پوشی و دسترسی غیرمجاز محافظت کنند.

مطلب پیشنهادی: خدمات امنیت شبکه

سرورهای پروکسی همچنین می‌توانند برای کنترل دسترسی به محتوا استفاده شوند. با استفاده از فیلترینگ محتوا، این سرورها می‌توانند دسترسی کاربران به سایت‌ها و محتواهای خاص را محدود یا ممنوع کنند، به عنوان مثال در محیط‌های آموزشی یا سازمانی.

علاوه بر این، سرورهای پروکسی می‌توانند برای بهبود عملکرد شبکه استفاده شوند. با اجرای سرویس‌های کش، این سرورها می‌توانند داده‌هایی که به طور مکرر درخواست می‌شوند را در حافظه موقت ذخیره کرده و دسترسی سریع‌تر به آنها را فراهم کنند، که باعث افزایش سرعت و بهره‌وری شبکه می‌شود.

سرورهای پروکسی همچنین می‌توانند برای مسدود کردن حملات مخرب مورد استفاده قرار گیرند. با استفاده از تکنیک‌هایی مانند فایروال‌های پروکسی، این سرورها می‌توانند سطح امنیت شبکه را افزایش دهند و از حملاتی مانند حملات DDoS و اسکن‌های نفوذی محافظت کنند.

به عبارت دیگر، یک سرور پروکسی، به عنوان یک واسطه بین مشتری و سرور عمل می کند. یک سرور پروکسی که اغلب برای ایزوله کردن مشتریها یا سرورها برای اهداف امنیتی استفاده می شود، درخواست را از مشتری می گیرد و به جای پاسخ به مشتری، درخواست را به سرور یا فرآیند دیگری ارسال می کند. سرور پروکسی پاسخ را از سرور دوم دریافت می کند و سپس به مشتری اصلی بنحوی که گویی خودش به تنهایی در حال پاسخ دادن است، پاسخ می دهد. به این ترتیب، نه مشتری و نه سرور پاسخ دهنده نیازی به اتصال مستقیم به یکدیگر ندارند.

به طور کلی، سرورهای پروکسی نقش مهمی در بهبود امنیت، عملکرد و کنترل شبکه دارند و در انواع مختلفی از سیستم‌های شبکه و اینترنت استفاده می‌شوند.

مطلب پیشنهادی: خدمات پسیو شبکه

سرورهای مانیتورینگ و مدیریت

سرورهای مانیتورینگ و مدیریت (Monitoring and Management Servers) نقش بسیار مهمی در مدیریت و نظارت بر عملکرد سیستم‌ها و شبکه‌ها دارند. این سرورها به طور مداوم وضعیت عملیاتی سیستم‌ها را بررسی می‌کنند، اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنند و به مدیران شبکه اطلاعاتی را فراهم می‌کنند تا بتوانند به موقع واکنش نشان دهند و اقدامات لازم را برای رفع مشکلات انجام دهند.

مطلب پیشنهادی: مانیتورینگ شبکه چیست و چه مزایایی دارد؟

سرورهای مانیتورینگ و مدیریت می‌توانند اطلاعات متنوعی را نظارت کنند، از جمله استفاده از منابع سیستم، پهنای باند شبکه، وضعیت سرویس‌ها و برنامه‌ها، اطلاعات امنیتی، و رویدادهای سیستمی. این اطلاعات ممکن است به صورت لحظه‌ای یا به صورت زمانبندی شده جمع‌آوری شوند و به وسیله متحکمان شبکه بررسی و تحلیل شوند.

یکی از وظایف اصلی سرورهای مانیتورینگ و مدیریت، ارائه گزارش‌های دقیق و جامع از عملکرد سیستم‌ها است. این گزارش‌ها ممکن است شامل معیارهای عملکرد، مصرف منابع، پیشرفت پروژه‌ها، وضعیت امنیتی، و دیگر معیارهای مرتبط با عملکرد سیستم‌ها باشد و به مدیران شبکه کمک می‌کند تا به صورت کامل و جامع وضعیت سیستم‌ها را درک کنند و تصمیمات مدیریتی مناسب را اتخاذ کنند.

برخی از سرورها برای نظارت یا مدیریت بر سایر سیستم ها و مشتری ها وجود دارند. انواع مختلفی از سرورهای مانیتورینگ وجود دارد. تعدادی از آنها به شبکه گوش می دهند و هر درخواست مشتری و پاسخ سرور را دریافت می کنند، اما برخی خودشان داده ها را درخواست نمی کنند یا به آنها پاسخ نمی دهند. به این ترتیب سرور مانیتورینگ می‌تواند تمامی ترافیک شبکه و همچنین درخواست‌ها و پاسخ‌های مشتریها و سرورها را بدون تداخل در عملیات آن، نظارت کند. یک سرور مانیتورینگ به درخواست‌های مشتریان به مانند مواقعی که مدیران شبکه در حال نظارت بر سلامت شبکه هستند، پاسخ می‌دهد.

به علاوه، سرورهای مانیتورینگ و مدیریت می‌توانند به صورت خودکار و تحت سیاست‌های تعیین شده عملیاتی‌های مدیریتی را انجام دهند، از جمله اعمال اصلاحات به طور خودکار، راه‌اندازی مجدد سرویس‌ها، یا هشدارهای اتوماتیک برای مشکلات احتمالی. این قابلیت‌ها به مدیران شبکه کمک می‌کنند تا به طور موثرتر و کارآمدتر برای حفظ عملکرد و امنیت سیستم‌ها کار کنند.

کامپیوترهای دیگر چگونه به سرور متصل می شوند؟

با یک شبکه محلی، سرور به یک روتر یا سوئیچ متصل می شود که سایر رایانه های موجود در شبکه از آن استفاده می کنند. پس از اتصال به شبکه، رایانه های دیگر می توانند به آن سرور و ویژگی های آن دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، با یک وب سرور، کاربر می تواند برای مشاهده یک وب سایت، جستجو و ارتباط با سایر کاربران در شبکه به سرور متصل شود.

یک سرور اینترنتی مانند یک سرور شبکه محلی کار می کند، اما در مقیاس بسیار بزرگتر. به سرور یک آدرس IP توسط InterNIC یا میزبان وب اختصاص داده می شود.

معمولاً کاربران با استفاده از نام دامنه آن به سرور متصل می شوند که توسط یک ثبت کننده نام دامنه ثبت شده است. هنگامی که کاربران به نام دامنه (مانند “computerhope.com”) متصل می شوند، نام به طور خودکار توسط یک سالور DNS به آدرس IP سرور ترجمه می شود.

نام دامنه اتصال کاربران به سرور را آسان تر می کند، زیرا به خاطر سپردن نام آسان تر از آدرس IP است. همچنین، نام دامنه به اپراتور سرور امکان می دهد تا آدرس IP سرور را بدون ایجاد اختلال در نحوه دسترسی کاربران به سرور تغییر دهد. نام دامنه همیشه می تواند ثابت بماند، حتی اگر آدرس IP تغییر کند.

ساختارهای سرور

مفهوم سرور تقریباً به قدمت خود شبکه است. به هر حال، هدف یک شبکه این است که به یک کامپیوتر اجازه دهد با کامپیوتر دیگری صحبت کند و وطایف یا منابع را توزیع کند. از آن زمان محاسبات تکامل یافته است و در نتیجه چندین نوع ساختار سرور و سخت افزار ایجاد شده است.

درواقع ساختارهای سرور، الگوها و تنظیماتی هستند که برای سازماندهی و مدیریت سرورها در یک شبکه استفاده می‌شوند. این ساختارها اغلب بر اساس نیازهای سازمانی، حجم داده، امنیت، عملکرد و توانایی های سرورها طراحی می‌شوند.

یکی از ساختارهای رایج سرور، ساختار تک سرور است که در آن یک سرور به عنوان منبع اصلی خدمات و برنامه‌های مختلف استفاده می‌شود. این ساختار مناسب برای کسب و کارهای کوچک و متوسط ​​است که نیازمندی‌های سرور کمی دارند. ساختارهای سروری که شامل چندین سرور هستند، مانند ساختار کلاینت-سرور، هر سرور به عنوان یک نقطه انتهایی برای کلاینت‌ها عمل می‌کند و وظایف و سرویس‌های مختلف را ارائه می‌دهد. این ساختارها برای شبکه‌های بزرگ و پیچیده تر مناسب هستند.

ساختارهای دیگر شامل ساختار شبکه‌ای متمرکز (Centralized Network) و ساختار شبکه‌ای توزیع شده (Distributed Network) است. در ساختار متمرکز، یک سرور مرکزی وجود دارد که کلیه عملیات و مدیریت شبکه را بر عهده دارد، در حالی که در ساختار توزیع شده، سرورها به صورت مجزا و مستقل عمل می‌کنند و هرکدام وظایف مختلفی را بر عهده دارند.

ساختارهای دیگر شامل ساختارهای توزیع منابع (Resource Pooling) و ساختارهای مجازی (Virtualized) هستند که به منظور بهره‌برداری بهتر از منابع سرورها و افزایش کارایی و انعطاف‌پذیری آنها طراحی شده‌اند. در ادامه توضیح مختصری در رابطه با هریک خواهیم داد.

مطلب پیشنهادی: ESXi چیست؟

کامپیوتر مرکزی یا مینی کامپیوتر (AS/400)

می‌توان گفت که سرورهای اصلی، کامپیوتر‌های اصلی، و در نهایت مینی کامپیوتر‌ها، تقریباً تمام وظایف محاسباتی را به جز تعامل با کاربر از طریق صفحه نمایش و صفحه‌کلید که به سیستم مشتری واگذار می‌شد، انجام می‌دادند.

سرور سخت افزار کامپیوتر

موج اصلی و بعدی سرورها شامل سرورهای مبتنی بر کامپیوتر بود. از بسیاری جهات، این سرورها چیزی جز کامپیوترهای رومیزی بزرگتر و قدرتمندتر نبودند. چنین سرورهایی عموماً گران‌تر بودند و حافظه و فضای ذخیره سازی بسیار بیشتری نسبت به اکثر کامپیوتر‌های سرویس گیرنده داشتند. هر سرور هنوز یک واحد مستقل با مادربرد، پردازنده، حافظه، درایو دیسک و منبع تغذیه خود بود. سرورهایی مانند این، اغلب در اتاق‌هایی با تهویه مطبوع به نام اتاق‌های سرور نگهداری می‌شدند و بعداً برای ذخیره‌سازی و دسترسی بهتر در رکها پیچ می‌شدند.

سرور سخت افزار کامپیوتر یک دستگاه قدرتمند است که به عنوان یک مرکز اصلی برای ارتباطات شبکه و ارائه خدمات مختلف در یک شبکه کامپیوتری عمل می‌کند. این سرورها شامل اجزایی مانند پردازنده، حافظه RAM، حافظه دائم، کارت شبکه، منبع تغذیه، کیس، و کنترلر RAID می‌باشند. این اجزا به صورت ترکیبی کار می‌کنند تا سرور به طور موثر و قابل اعتماد عمل کند و توانایی پردازش، ذخیره‌سازی، و ارتباطات شبکه را فراهم سازد.

سرورهای تیغه ای

سرورهای تیغه‌ای یک نوع از سرورهای فیزیکی هستند که در یک شاسی متمرکز شده‌اند. این سرورها از نظر ظاهری شبیه به تیغه‌های یک تیر برقی یا ساطور برش می‌باشند، که به همین دلیل به آنها “سرورهای تیغه‌ای” یا “سرورهای برشی” نیز معروف هستند. تیغه‌ها در داخل یک شاسی فیزیکی جا شده و به صورت فضایی کار می‌کنند.

هر تیغه معمولاً شامل تمامی اجزای مورد نیاز یک سرور است، از جمله پردازنده، حافظه RAM، حافظه دائم (مانند هارد دیسک یا SSD)، کارت شبکه و منبع تغذیه است. این تیغه‌ها می‌توانند به سرورهای مجازی تبدیل شوند که به عنوان سرورهای مستقل در شبکه عمل می‌کنند.

سخت افزار اصلیِ کامپیوتر سرور، بزرگ بود و در رک هایی نگهداری می شد که می توانست صدها کامپیوتر معمولی را در خود جای دهد. با این حال، با گذشت زمان، ابزارهای سریع‌تر اتصال سخت‌افزار منجر به جداسازی بخش‌هایی از سرور به یک دستگاه مستقل شدند. با حذف هارد دیسک‌ها، حذف خنک‌سازی داخلی و کوچک‌سازی مداوم قطعات محاسباتی، سرورها در نهایت به یک سرور باریک به نام سرور تیغه‌ای کاهش یافتند. سرورهای تیغه ای در حالی که هنوز در رک‌های اتاق سرور ذخیره می‌شوند، کوچک‌تر هستند و می‌توان آنها را راحت‌تر جایگزین کرد.

مزایای سرورهای تیغه‌ای شامل کارایی بالا، مدیریت آسان‌تر و صرفه‌جویی در فضای فیزیکی است. با استفاده از این سرورها، می‌توان بسیاری از منابع سخت افزاری را به صورت متمرکز و کارآمد تر مدیریت کرد. همچنین، با توجه به طراحی فضایی، این سرورها به صورتی کارآمد تر از نظر مصرف انرژی و خنک کنندگی عمل می‌کنند.

سرورهای ترکیبی

سرورهای ترکیبی (Converged Servers) نوعی از سرورهای کامپیوتری هستند که توانایی انجام وظایف مختلف را در یک دستگاه ترکیب می‌کنند. این سرورها معمولاً ترکیبی از سرورهای پردازشی، ذخیره‌سازی، و شبکه هستند که در یک سیستم فیزیکی یا یک شاسی متمرکز شده‌اند.

سرورهای ترکیبی می‌توانند مزایایی همچون کاهش هزینه‌ها، سهولت مدیریت و بهبود ارتباطات داده و انتقال اطلاعات را فراهم کنند. این سرورها اغلب برای استفاده در محیط‌هایی که نیاز به پردازش، ذخیره‌سازی، و ارتباطات شبکه در یک سیستم واحد دارند، مناسب هستند.

به طور معمول، سرورهای ترکیبی شامل اجزایی مانند پردازنده‌ها، حافظه‌های RAM، هارد دیسک‌ها یا حافظه‌های SSD برای ذخیره‌سازی، و کارت‌های شبکه می‌شوند. این اجزا به صورت یکپارچه در یک دستگاه یا شاسی متمرکز شده‌اند تا امکان ارائه خدمات متنوع و مورد نیاز را برای کاربران فراهم کنند.

حتی قبل از مجازی سازی، سرورها از مدل استاندارد سیستم عاملِ یک سرور نصب شده بر روی یک ماشین سخت افزاری، استخراج می شدند. تکنولوژی، همچون ذخیره سازی متصل به شبکه، نیاز به سرور برای داشتن فضای ذخیره سازی مخصوص به خود را از بین برد. سایر تکنولوژی ها، مانند آینه‌سازی و خوشه‌بندی، قطعات سخت‌افزار را قادر می‌سازند تا در سرورهای بزرگ‌تر و قدرتمندتر ترکیب شوند. چنین سروری ممکن است متشکل از چندین تیغه، چندین دستگاه ذخیره‌سازی متصل و یک منبع تغذیه خارجی باشد و هر قطعه را می‌توان در حالی که سرور هنوز در حال کار است با دیگری تعویض کرد.

سرورهای مجازی

سرورهای مجازی (Virtual Servers) مجموعه‌ای از نرم‌افزارها و فناوری‌هایی هستند که امکان ایجاد یک یا چند سرور مستقل در یک سخت افزار فیزیکی فراهم می‌کنند. در این مدل، یک سرور فیزیکی به عنوان میزبان عمل می‌کند و به کمک نرم‌افزار مجازی‌سازی، چندین سرور مجازی درون آن ایجاد می‌شوند که هر کدام از این سرورهای مجازی به عنوان یک سرور مستقل و مجزا شناخته می‌شود.

سرورهای مجازی امکانات متنوعی را ارائه می‌دهند، از جمله افزایش کارایی و بهره‌وری سرورها، بهبود مدیریت منابع، افزایش انعطاف‌پذیری و قابلیت اطمینان سیستم، و کاهش هزینه‌های سخت‌افزاری. با استفاده از سرورهای مجازی، می‌توان برنامه‌ها و سرویس‌های مختلف را در یک سخت‌افزار به اشتراک گذاشته و منابع سخت‌افزاری را به بهترین نحو تخصیص داد.

به عبارت دیگر سرورهای مجازی هم به سخت افزار نیاز دارند، اما این سخت افزار اکنون فرآیند متفاوتی را اجرا میکند که به عنوان Hypervisor شناخته می شود. در برخی موارد، مانند Hyper-V مایکروسافت، یک سیستم عامل کامل همچنان روی خود سخت افزار اجرا می شود. در موارد دیگر، به اصطلاح Hypervisor های فلزی می توانند مستقیماً روی سخت افزار سرور نصب شوند. در هر دو مورد، خود سخت‌افزار اغلب در مجموعه‌ای از سرورهای تیغه‌ای، فضای ذخیره‌سازی شبکه و منبع تغذیه پخش می‌شود، و در نتیجه محیطی ایجاد می‌شود که در آن نمی‌توان تشخیص داد که هر سروری به کجا ختم می‌شود و سرور دیگری شروع می‌شود.

درنتیجه برای ایجاد سرورهای مجازی، نرم‌افزارهای مجازی‌سازی مانند VMware vSphere، Microsoft Hyper-V، و KVM (Kernel-based Virtual Machine) استفاده می‌شود. این نرم‌افزارها امکاناتی مانند ایجاد، مدیریت، و مانیتورینگ سرورهای مجازی را فراهم می‌کنند و به مدیران سیستم کمک می‌کنند تا به بهترین نحو از منابع سخت‌افزاری خود استفاده کنند و سیستم‌های مجازی را مدیریت کنند.

سرورها کجا ذخیره می شوند؟

در یک محیط تجاری یا شرکتی، سرور و سایر تجهیزات شبکه اغلب در یک رک ذخیره می شوند. این مناطق به جداسازی رایانه ها و تجهیزات حساس از افرادی که نباید به آنها دسترسی داشته باشند کمک می کند.

سرورهایی که از راه دور هستند یا در محل میزبانی نمی شوند در یک مرکز داده قرار دارند. با این نوع سرورها، سخت افزار توسط شرکت دیگری مدیریت می شود و توسط شما یا شرکت شما از راه دور پیکربندی می شود.

نمونه هایی از سیستم عامل های سرور

سرورهای ویندوز مایکروسافت

می توان استدلال کرد که ویندوز، اولین سیستم عامل سرورِ مایکروسافت برای گروه های کاری بود. در آن نسخه، کامپیوتر‌های خاصی را می‌توان تنظیم کرد تا منابع را به اشتراک بگذارند و به درخواست‌های مشتریان پاسخ دهند، که طبق تعریف فوق آنها سرورها را ایجاد می کنند. اولین سیستم عامل سرور واقعی مایکروسافت ویندوز NT بود. نسخه‌های 3.5 و 3.51 آن در بسیاری از شبکه‌های تجاری اجرا می‌شد تا زمانی که مایکروسافت طرح ویندوز سرور خود را منتشر کرد که تا امروز نیز وجود دارد. جدیدترین نسخه ویندوز سرور، ویندوز سرور 2016 است. این نسخه از برنامه های کاربردی و پایگاه داده های متعدد و همچنین یک Hypervisor برای سرورهای مجازی، پشتیبانی می کند.

سرورهای لینوکس / یونیکس

بازیگر اصلی دیگر در سیستم عامل های سرور، لینوکس/یونیکس است. چندین نسخه لینوکس/یونیکس از جمله Red Hat Enterprise Linux، Debian و CentOS وجود دارد. به عنوان یک سیستم عامل منبع باز، لینوکس یک وب سرور بسیار محبوب است، اغلب با سرور برنامه وب Apache نصب شده است.

مطلب پیشنهادی: لینوکس چیست؟

سرورهای لینوکس و یونیکس به عنوان سیستم‌عامل‌های قدرتمند و پرکاربرد در دنیای سرور شناخته می‌شوند. این سیستم‌عامل‌ها بر اساس سورس کد باز مبتنی بر UNIX هستند و اغلب در سرورهای وب، سرورهای شبکه، سرورهای داده، و بسیاری از بسترهای ابری استفاده می‌شوند.

مزایای سرورهای لینوکس / یونیکس شامل پایداری، امنیت، انعطاف‌پذیری، و قابلیت تنظیم بالا هستند. این سیستم‌عامل‌ها دارای جامعه بزرگی از توسعه‌دهندگان و پشتیبانان هستند که به صورت مستمر بروزرسانی‌ها و اصلاحات امنیتی را ارائه می‌دهند.

سرورهای لینوکس / یونیکس می‌توانند به عنوان سرور وب از طریق نرم‌افزارهایی مانند Apache، Nginx و Lighttpd استفاده شوند. همچنین، آنها از نرم‌افزارهای متعدد دیگری برای مدیریت پایگاه داده‌ها، ارتباطات شبکه، ذخیره‌سازی، و سایر وظایف سروری پشتیبانی می‌کنند.

از جمله توزیع‌های لینوکس محبوب برای استفاده در سرورها عبارتند از CentOS، Ubuntu Server، Debian، Red Hat Enterprise Linux (RHEL)، و SUSE Linux Enterprise Server (SLES).

NetWare

NetWare یک سیستم عامل شبکه محبوب در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ بود که توسط شرکت Novell توسعه و عرضه شد. این سیستم عامل برای مدیریت شبکه‌های کامپیوتری در محیط‌های کاری و کاربردی به کار می‌رفت. NetWare از مدل کارایی و امنیت منحصر به فردی برای انتقال اطلاعات در شبکه‌های لن (LAN) بهره می‌برد.

ویژگی‌های NetWare شامل مدیریت فایل، اشتراک چاپگر، سرویس‌های دایرکتوری، و امنیت شبکه بود. این سیستم عامل از پروتکل NetWare Core Protocol (NCP) برای ارتباط بین کلاینت‌ها و سرورها استفاده می‌کرد.

با گسترش اینترنت و تکامل فناوری‌های دیگر مانند سرورهای مبتنی بر وب، استقبال از NetWare کاهش یافت و در نهایت Novell دست به واگذاری توسعه آن زد. امروزه، NetWare به عنوان یکی از سیستم‌های عامل قدیمی شبکه محسوب می‌شود و جایگزین‌های مدرن‌تری مانند سیستم‌عامل‌های ویندوز سرور و لینوکس استفاده می‌شوند.

اگرچه دیگر ساخته نشد، اما NetWare یک بازیگر اصلی در فضای نرم افزار سرور بود، زیرا دوران مشتری-سرور در حال گسترش بود. در نهایت NetWare سیستم عامل سرور خود را به یک هسته مبتنی بر لینوکس منتقل کرد و نام آن را Novell Open Enterprise Server (OES) گذاشت.

سرورهای ابری

سرورهای مجازی که روی یک زیرساخت سوم در یک شبکه ی باز مانند اینترنت میزبانی می شوند، سرورهای ابری نامیده می شوند. این روزها ارائه دهندگان سرورهای ابری متعددی از جمله پلتفرم ابری Google، Microsoft Azure و IBM Cloud وجود دارند.

با این حال، پیشگام اصلی رایانش ابری شرکتی، پلتفرم AWS آمازون بود. در ابتدا شروع به استفاده از ظرفیت اضافی سرورها و شبکه‌های آمازون کرد، اما AWS اکنون به مشتریان اجازه می‌دهد تقریباً بلافاصله یک سرور مجازی ایجاد کنند و سپس میزان منابعی را که سرور ممکن است در فعالیتش استفاده کند، تنظیم نماید.

مطلب پیشنهادی: رایانش ابری چیست؟

امروزه یک سرور چیزی نیست جز داده های سخت افزار فیزیکی که از چندین پردازنده، درایو دیسک، حافظه و اتصالات شبکه تشکیل شده است. اما، حتی در حال حاضر، سرور هنوز فقط یک سیستم است که به درخواست مشتری پاسخ می دهد.

آیا کامپیوتر من می تواند سرور باشد؟

بله. هر کامپیوتری، حتی یک کامپیوتر رومیزی یا لپ تاپ خانگی، می تواند با نرم افزار مناسب به عنوان یک سرور عمل کند. به عنوان مثال، می توانید یک برنامه سرور FTP را روی رایانه خود نصب کنید تا فایل ها را بین کاربران دیگر شبکه خود به اشتراک بگذارید.

اگرچه ممکن است کامپیوتر خانگی شما به عنوان یک سرور عمل کند، ایده های زیر را در ذهن داشته باشید.

• رایانه شما و نرم افزار سرور مربوطه باید همیشه در حال اجرا باشند تا در دسترس باشند.
• هنگامی که رایانه شما به عنوان سرور استفاده می شود، منابع آن (به عنوان مثال، پردازش و پهنای باند) از آنچه که برای انجام کارهای دیگر در دسترس دارید، گرفته می شود.
• اتصال رایانه به شبکه و اینترنت می تواند رایانه شما را در برابر انواع جدیدی از حملات باز کند.
• اگر سرویسی که ارائه می‌دهید محبوب شود، ممکن است یک رایانه معمولی منابع لازم برای رسیدگی به همه درخواست‌ها را نداشته باشد.

مطلب پیشنهادی: همه چیز درباره اتاق سرور استاندارد